Ι.Μ. Χιλανδαρίου ή Χελανδαριου
Η Ιερά Μονή Χελανδαρίου ή Χιλανδαρίου εορτάζει στις 21 Νοεμβρίου τα Εισόδια της Θεοτόκου. Ιδρυτής της Μονής ήταν, από τον οποίο πήρε και την ονομασία της, ο ερημίτης Γρηγόριος Χελανδάρης όπου γύρω στα 980 έκτισε μία μικρή εκκλησία και ένα σπίτι για τον εαυτό του και μερικούς μοναχούς, στο μέρος που είναι η Μονή σήμερα. Η Ιερά Μονή Χελανδαρίου βρίσκετα στη βορειοανατολική πλευρά του Αγίου Όρους μέσα σε δασώδη κοιλάδα σε υψόμετρο 50μ. και σε απόσταση 45’ από την θάλασσα ενώ από τις Καρυές . Είναι σέρβικη Μονή και 4η στην ιεραρχία των αγιορείτικων μονών. Ως μεταγενέστεροι ιδρυτές της θεωρούνται επίσης οι Σέρβοι βασιλείς Ράτσκο και Στεφάνο Α΄Νεμάνια που μόνασαν προηγουμένως στην Μονή Βτοπαιδίου και έλαβαν τα ονόματα Άγιος Σάββας και Άγιος Συμεών αντίστοιχα (12 αι.)
Η Μονή ήκμασε κατά τον 13ο και 14ο αιώνα και κατά τα μέσα του 16 αιώνα άνθησε μία σχολή Σερβικής λογοτεχνίας η οποία όμως αργότερα άρχισε να παρακμάζει τον 17ο αιώνα. Το 1722 η Μονή καταστράφηκε σχεδόν ολόκληρη από πυρκαγιά. Το 1676 η αρχιεπισκοπή Ιπεκίου συγχωνεύτηκε στον Οικουμενικό θρόνο έφυγαν οι Σέρβοι μοναχοί. Όμως επικράτησαν ξανά το 1896 μετά την επίσκεψη του βασιλιά της Σερβίας Αλέξανδρο Α’ όπου ανέλαβε την ανακαίνιση της Μονής και την εξόφληση των χρεών της.
Στην Μονή Χιλανδαρίου η Θεοτόκος τιμάται και ως Ηγουμένη από την εποχή που οι μοναχοί προσπάθησαν να τοποθετήσουν την εικόνα της Παναγίας της Τριχερούσας στο τέμπλο του Καθολικού και η εικόνα εξαφανιζόταν και επανεμφανιζόταν στο θρόνο του ηγουμένου.
Το Καθολικόν της Μονής είναι αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου (21 Νοεμβρίου) και ιδρύθηκε το 1293 από τον Στέφανο Ουρόσχ Μιλουτίν. Οι τοιχογραφίες του αγιογραφήθηκαν το 1319 ή το 1320 και επιζωγραφίστηκαν το 1803. Η φιάλη στη μέση περίπου της αυλής κατασκευάστηκε το 1784 και τοιχογραφήθηκε το 1847 από τον Γαλατσάνο ζωγράφο Μακάριο. Πίσω από τον θρόνο του ηγουμένου βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Συμεών. Μία μέρα από τον τάφο του Αγίου ξεφύτρωσε μία κληματαριά που καρποφορεί μέχρι σήμερα και λέγεται ότι θεραπεύει τις στείρες γυναίκες. Στη Μονή Χελανδαρίου ανήκουν 9 παρεκκλήσια εντός και 8 εκτός καθώς και οι προσαρτισμένες Μονές Ζυγού, Αγίου Βασιλείου, Κομιτίσσης, Καλύτσα, Παπαρνίκια, Ομολογήτου, Στροβηλαίας, Σκορπιού και Αγίου Γεωργίου.
Στην παλαιά Τράπεζα έχουν διατηρηθεί τοιχογραφίες από το 1629 που επικαλύπτουν όμως παλαιότερες του 14ου αιώνα.
Η βιβλιοθήκη περιέχει 700 χειρόγραφα σλαβικά και 100 ελληνικά, 25 περγαμηνές σλαβικές και 27 ελληνικές, 7 ειλητάρια περγαμηνής από τις οποίες 2 ελληνικές, 6.600 έντυπα από τα οποία 1.000 ελληνικά. Επίσης περιέχει πάνω από 400 σφραγίδες και έγγραφα, μεταξύ των οποίων βρίσκονται χρυσόβουλα Βυζαντινών αυτοκρατόρων και μία τεράστια και σημαντική συλλογή βιβλίων της Σερβικής λογοτεχνίας των περασμένων αιώνων. Υπάρχουν τέλος 7 ελληνικά και 5 σλάβικα πολύ παλιά ειλητάρια.
Μεταξύ των πολύτιμων κειμηλίων και αναθημάτων υπάρχουν πέντε πολύτιμες πέτρες με χαρακτηριστικά της Παρθένου, του Χριστού και του Αγίου Δημητρίου, του 12ου αιώνα, και 2 σκαλιστοί ξύλινοι σταυροί που περιέχουν κομμάτια του Τίμιου Σταυρού. Άλλα ανεκτίμητα κειμήλια είναι το σάβανο του Χριστού και κομμάτια από το ακάνθινο στεφάνι, μέρος της πριονισμένης κάρας του προφήτη Ησαΐα, το δεξί πόδι του Αγίου Παντελεήμονα, το δεξί χέρι του Νικηφόρου Πατριάρχη Κων/πόλεως, μέρος των λειψάνων της Αγίας Βαρβάρας και της Αγίας Αικατερίνης. Πολλά από τα κειμήλια δωρίθηκαν από τους Σέρβους βασιλείς και Ρώσους τσάρους. Από τα πιο σημαντικά όμως κειμήλια της Μονής είναι η θαυματουργός εικόνα της Θεοτόκου της "Τριχερούσας" με επίχρυση επένδυση και με διάφορα αρχαία νομίσματα μεταξύ των οποίων διακρίνονται και εκείνα του Μ. Αλεξάνδρου. Υπάρχουν ακόμη θαυματουργές εικόνες της Θεοτόκου: της ‘Γαλακτοτροφούσης’, της ‘τον εκκλησιάρχη παιδευσάσης’, της "μη καείσης" στη μεγάλη πυρκαγιά του 1722, του "Ακάθιστου" και της σερβικής "Παπάδικης" (Πόπσκαγια).
Το Άγιο Όρος μπορεί να το επισκεφθεί οποιοσδήποτε άρρεν, ανεξαρτήτου εθνικότητας, υπηκοότητας και δόγματος. Για να μπορέσει να εισέλθει στην Αθωνική Πολιτεία είναι απαραίτητη η έκδοση διαμονητήριου, δηλαδή άδειας εισόδου η οποία μπορεί να εκδοθεί έως και τρεις μήνες πριν την επίσκεψη. Αγόρια προσχολικής ηλικίας απαγορεύεται να εισέλθουν στην Αθωνική Πολιτεία εκτός αν έχει υπάρξει ειδική συνεννόηση με τη μονή που θα φιλοξενηθούν, ενώ όλοι οι ανήλικοι θα πρέπει να συνοδεύονται και από κάποιον ενήλικα. Ο αριθμός των επισκεπτών που μπορεί να εισέλθει καθημερινά στο Άγιο Όρος είναι περιορισμένος (επίσημα 120 Ορθόδοξοι και 14 μη Ορφόδοξοι), για το λόγο αυτό θα πρέπει η κράτηση να γίνει αρκετά πριν την ημερομηνία επίσκεψης. Οι μονές δεν χρεώνουν τους επισκέπτες για τη φιλοξενία, αλλά δέχονται δωρεές. Είναι σημαντική η έκδοση του διαμονητήριου να γίνει πριν την επικοινωνία με τις μονές όπου θα φιλοξενηθούν οι επισκέπτες. Η παραλαβή του γίνεται από το γραφείο επισκεπτών στην Ουρανούπολη Χαλκιδικής κατά την ημέρα αναχώρησης. Συνίσταται, οι επισκέπτες να βρίσκονται στο χώρο παραλαβής τουλάχιστον μία ώρα πριν την αναχώρηση τους. Το γραφείο λειτουργεί Δευτέρα – Παρασκευή από τις 05:30 – 13:00, Σάββατο 06:00 – 13:00 και Κυριακή 08:00 – 13:00. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν με το γραφείο στο τηλέφωνο 23770 71421-2.
To “Διαμονητήριο” είναι αυστηρά προσωπικό και ισχύει για τέσσερις ημέρες (τρεις διανυκτερεύσεις). Όσοι επιθυμούν να παραμείνουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα θα πρέπει να ζητήσουν παράταση της άδειας παραμονής από την Ιερά Επιστασία στις Καρυές. Το κόστος έκδοσης του διαμονητήριου είναι €25 για τους ομόδοξους και €30 για τους αλλόδοξους. Για τρίτεκνους, φοιτητές, κληρωτούς και ανάπηρους το διαμονητήριο κοστίζει €10, ενώ οι πολύτεκνοι δεν πληρώνουν. Η πρόσβαση στο Άγιο Όρος είναι δυνατή μόνο μέσω θαλάσσης. Εκτελούνται καθημερινά δρομολόγια με πλοία από το λιμάνι της Ουρανούπολης προς τη Δάφνη. Το ταξίδι διαρκεί 2 περίπου ώρες και για τη καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών καλό θα ήταν να έχει γίνει κράτηση θέσεων εκ των προτέρων. Από τη Δάφνη μπορεί κανείς να κατευθυνθεί προς τις Καρυές με λεωφορείο.
Οι επισκέπτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η λήψη βίντεο εντός της Αθωνικής Πολιτείας απαγορεύεται, ενώ η φωτογράφηση επιτρέπεται αλλά όχι μέσα στις μονές. Η ενδυμασία των προσκυνητών θα πρέπει να συνάδει με την ιερότητα του χώρου.
Τηλέφωνα επικοινωνίας ναυτιλιακών εταιρειών που εξυπηρετούν τη γραμμή: Αγιορείτικες Γραμμές: 23770 71149 - ΜικροΑθως: 23770 71400