Εθνικός Δρυμός Πρεσπών

Translate English Version

Εθνικός Δρυμός Πρεσπών

Η Πρέσπα βρίσκεται στην καρδιά των Βαλκανίων και τη μοιράζονται τρεις χώρες: η Αλβανία, η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ. Με τη λέξη Πρέσπα νοούνται οι δύο λίμνες, Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα, καθώς και η ευρύτερη λεκάνη απορροής που εκτείνεται έως τις κορυφές των βουνών που τις περικλείουν. Στην περιοχή υπάρχουν τέσσερα Εθνικά Πάρκα: το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών στην Ελλάδα, το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών στην Αλβανία και τα Εθνικά Πάρκα Pelister και Galicica στην ΠΓΔΜ.

Το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών της Ελλάδας ξεχωρίζει για το πλούσιο φυσικό περιβάλλον, το υποβλητικό τοπίο, την αρχιτεκτονική των οικισμών και τα μοναδικά βυζαντινά μνημεία, ενώ προστατεύεται από ευρωπαϊκούς και εθνικούς νόμους, καθώς και από διεθνείς συνθήκες.

Το 1974 κηρύχθηκε στην ελληνική Πρέσπα ο Εθνικός Δρυμός Πρεσπών έκτασης 194,7 τ.χλμ., με τη Μικρή Πρέσπα να αποτελεί τον πυρήνα όπου ίσχυε καθεστώς αυστηρής προστασίας. Ο Εθνικός Δρυμός δεν περιλάμβανε ολόκληρο το ελληνικό τμήμα της γεωτεκτονικής λεκάνης των λιμνών, καθώς μεγάλο μέρος του όρους Βαρνούντας στα ανατολικά παρέμεινε εκτός του ορίων του. Το 2009 έγινε επέκταση της προστατευόμενης περιοχής, συμπεριλαμβάνοντας ολόκληρη τη λεκάνη και φτάνοντας τα 327 τ.χλμ., οπότε και επανακηρύχθηκε ως Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, με συγκεκριμένη ζώνωση και μέτρα προστασίας.

Επιπλέον, όλο το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών και το τμήμα του όρους Βαρνούντας εντός της λεκάνης απορροής συγκαταλέγονται στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Φύση 2000 (Natura 2000), ενώ η Μικρή Πρέσπα είναι ένας από τους 11 ελληνικούς υγροτόπους διεθνούς σημασίας που έχουν ενταχθεί στη Συνθήκη Ramsar για τους υγροτόπους.

Η σημαντικότητα του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών, όμως, υπογραμμίζεται από το γεγονός ότι συγκεντρώνει πάρα πολλές μορφές ζωής σε τόσο μικρή έκταση. Στην Πρέσπα ζουν πάνω από τα μισά είδη πουλιών, αμφίβιων και θηλαστικών που απαντώνται σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Περισσότερα από 1.800 είδη και υποείδη φυτών (σχεδόν το 1/4 των φυτών της Ελλάδας), εκ των οποίων τα 194 θεωρούνται σημαντικά λόγω των ιδιαιτεροτήτων τους.

Πολλά είδη άγριων ζώων, 62 είδη θηλαστικών, 11 είδη αμφιβίων, 22 είδη ερπετών, 23 είδη ψαριών.

Περισσότερα από 270 είδη πουλιών, εκ των οποίων τα 143 αναπαράγονται στην Πρέσπα.

Πάνω από 1.000 ζευγάρια αργυροπελεκάνων στην Πρέσπα συνθέτουν τη μεγαλύτερη αποικία στον κόσμο.

Η Πρέσπα ξεχωρίζει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ακόμη και σε ό,τι αφορά την ποικιλότητα τύπων οικοτόπων, τύπων βλάστησης και χλωριδικών στοιχείων. Υπολογίζεται ότι περίπου το 26% της συνολικής έκτασης του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών καλύπτεται από τύπους οικοτόπων προτεραιότητας του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι και απολαμβάνουν ιδιαίτερο καθεστώς προστασίας.

Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη απογραφή του 2011, έχουν καταγραφεί συνολικά 49 τύποι οικοτόπων, 29 από τους οποίους αναφέρονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας των Τύπων Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ). Επιπλέον, έχουν καταγραφεί συνολικά πάνω από 70 τύποι βλάστησης. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι επτά τύποι οικοτόπων χαρακτηρίζονται στην παραπάνω Οδηγία ως προτεραιότητας. Δύο από αυτούς είναι δασικοί και οι πέντε λιβαδικοί.

Photos: Yiannis Theodoropoulos