Μαστίχα Χίου
Π.Ο.Π.Λικέρ, καραμέλες, πολλά και διάφορα γλυκά, είδη προσωπικής περιποίησης, αρώματα, καλλυντικά & μακιγιάζ, αρωματικά φυσικά σαπούνια και κεριά και ότι άλλο βάζει ο νους σας, πάντα με το μεθυστικό, θεραπευτικό άρωμα της και τις μαγικές της ιδιότητες.
Ούζο Χίου
Π.Ο.Π.Το παραδοσιακό Ελληνικό ούζο παρασκευάζεται από την αλκοόλη της φλούδας των σταφυλιών ή άλλων τοπικών προϊόντων στην οποία προσθέτονται βότανα και άλλα συστατικά όπως κολίανδρο, αγγελική ρίζα, αρωματικά, κανέλα, γλυκάνισο και άνθη λεμονιάς. Το μείγμα βράζεται σε μαγειρικό σκεύος και ρυθμίζεται από γευσιγνώστη. Το τελικό παρασκεύασμα ψύχεται και αποθηκεύεται για μερικούς μήνες και στη συνέχεια διαλύεται σε ποσοστό περίπου 80% ή 40% οινόπνευμα. Το σπιτικό ούζο, συνήθως φτιάχνεται ιδιαίτερα δυνατό με 80% οινόπνευμα. Όταν το ούζο αναμειγνύεται με νερό, γίνεται άσπρο και αδιαφανή. Αυτό συμβαίνει γιατί το γλυκάνισο, όταν αναμειγνύεται με τη κατάλληλη αναλογία αλκοόλ, διαλύεται και γίνεται διαφανές. Όταν το περιεχόμενο του αλκοόλ ελαττωθεί, τα αιθέρια έλαια μετατρέπονται σε λευκά κρύσταλλα τα οποία είναι αδιαφανή. Το Χιώτικο ούζο συνηθίζεται να συνοδεύει θαλασσινά και ψάρι. Κοιτίδα μπαχαρικών και αρωμάτων η Χίος, παράγει ένα ελαφρύ και γλυκόπιοτο ούζο, βασισμένο στο κλασικό γλυκάνισο σε φόντο μάραθου και κόλιανδρου αλλά και της μοναδικής μαστίχας, ανάλογα με τη συνταγή. Σαφώς διαχωρισμένο από το τοπικό τσίπουρο, τη σούμα, που παράγεται από σύκα, το Χιώτικο ούζο συνεχίζει να αποστάζεται κατά μεγάλο ποσοστό στους μικρούς χάλκινους άμβυκες -καζάνια των πατροπαράδοτων οικογενειακών βιοτεχνιών.
Γλυκά του κουταλιού Χίου
Γνωστή από την αρχαιότητα για την εξαιρετική ποιότητα των προϊόντων της, η Χίος Παράγει άφθονα και ποικίλα φρούτα εποχής. Το σταφύλι και τα σύκα υπήρξαν η βάση αυτής της ποικιλίας, στα οποία προστέθηκαν σταδιακά τα αμύγδαλα, τα φιστίκια, τα καρύδια, τα μήλα, τα κυδώνια, τα βύσσινα, τα κεράσια και, τελευταία, τα εσπεριδοειδή, δηλαδή τα νεράντζια, τα περίφημα χιώτικα μανταρίνια, τα πορτοκάλια, τα περγαμόντα, τα κίτρα κ.ά. Πολλές μέθοδοι διατήρησης εφαρμόσθηκαν με σκοπό την όσο το δυνατό μακρύτερη χρονική περίοδο κατανάλωσης των καρπών. Η ασφαλέστερη και απλούστερη μέθοδος ανεδείχθη ο βρασμός και η μετέπειτα συντήρηση σε κάποιας μορφής σιρόπι. Ανάλογα με τα βότανα, τα μπαχαρικά ή άλλες ουσίες που προστίθενται στο νερό του βρασμού, εξελίχθηκαν και οι διάφορες συνταγές. Mετά την εισαγωγή της βιομηχανικής ζάχαρης, οι αρχαίες μεσογειακές γλυκαντικές ύλες -το μέλι, το πετιμέζι, το χαρουπόμελο κ.ά σταδιακά υποχώρησαν. Μεγάλη ώθηση δόθηκε στην παρασκευή γλυκών κουταλιού, κατ' αρχάς σε επίπεδο οικιακής βιοτεχνίας και μετά σε μεγαλύτερες και καλύτερα οργανωμένες βιοτεχνίες, διατηρώντας όμως πάντοτε τις παραδοσιακές συνταγές. Το γλυκό του κουταλιού έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κοινωνική ζωή, αφού γύρω αναπτύχθηκε μια σημειολογία που συνέδεε τις περιστάσεις της ζωής με το χρώμα των προσφερομένων γλυκών, κερνώντας έτσι άσπρα στους γάμους, πολύχρωμα στις εορτές, σκούρα στο πένθος και ούτω καθεξής. Η ζάχαρη έφερε μαζί της από την Ανατολή που μας ήρθε και τα μυστικά της. Οι Περσικές και Αραβικές συνταγές ανεμείχθησαν με τις δικές μας, σ' ένα πολύ ευχάριστο γευστικό αποτέλεσμα. Η Χιώτικη μαστίχα, παγκόσμια αποκλειστικότητα του νησιού, μαζί με τη ζάχαρη δημιούργησε το γλυκό του κουταλιού Μαστίχα, μια διαφορετική και αρωματική μορφή βανίλιας, το γνωστό "υποβρύχιο". Η μαστίχα αυτή, από τον περασμένο αιώνα διαδόθηκε ως γλυκό υποδοχής στα μεγαλοαστικά σπίτια της Ελληνικής διασποράς και κυρίως στην Κωνσταντινούπολη, όπου με το όνομα "Άσπρο Γλυκό" συνεχίζει και σήμερα να είναι το επίσημο γλυκό του Πατριαρχείου.
Αριούσιος Οίνος
Το κρασί είναι ένα από τα πιο αξιόλογα και φημισμένα προϊόντα που παράγει η Χίος από την αρχαιότητα. Κατά το Χιώτη ιστορικό της αρχαιότητας Θεόπομπο, ο Οινοπίων, γιος του Διονύσου, έμαθε στους Χιώτες να φυτεύουν και να καλλιεργούν αμπέλια και να παράγουν το κρασί. Η ποιότητα του χιώτικου κρασιού, που ήταν γνωστό και ως «Αριούσιος Οίνος» τον έκανε γρήγορα γνωστό στην Ελλάδα και όχι μόνο. Τα χιώτικα πλοία τον μετέφεραν παντού μέσα σε αμφορείς και πουλιόταν ακριβά, γι' αυτό και το όνομά του είχε συνδεθεί με δαπανηρά και πλούσια συμπόσια, τόσο κατά την αρχαιότητα, όσο και κατά τη ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο, ενώ ακόμη και στα νεότερα χρόνια περιηγητές και ταξιδιώτες μίλησαν γι' αυτό με εγκωμιαστικά λόγια. Η παραγωγή του «Αριούσιου Οίνου» αναβιώνει τα τελευταία χρόνια και έχουν αναπτυχθεί αξιόλογες ιδιωτικές πρωτοβουλίες, κυρίως στη Βόρεια Χίο, για την ανάπτυξη της οινοπαραγωγής.
Ζυμαρικά Χίου
Στη γαστρονομία της Χίου εντάσσονται και διάφορα είδη ζυμαρικών, τα οποία προσφέρουν γευστική ιδιαιτερότητα και απόλαυση, ενώ συνδυάζονται με ποικιλία κρεάτων αλλά και θαλασσινών. Τα εν λόγω είδη, τα οποία παράγονται από τοπική οικοτεχνία, είναι τα εξής: • Ταλιατέλες κατσαρές με μαστίχα, οι οποίες συνοδεύουν άρτια, λευκά κρέατα όσο και λευκές σάλτσες με μείγματα παραδοσιακών τυριών. • Χερίσια μακαρόνια του σπάρτου, τα γνωστά χειροποίητα ζυμαρικά, που ταιριάζουν απόλυτα με μαγειρευτά, κοκκινιστά φαγητά, αλλά σερβίρονται και μόνα τους με φρεσκοτριμμένη ντομάτα και ροδέλες ελιάς. • Στριφτάρια με χιώτικο μανταρίνι, ζυμαρικά που συνδυάζονται επιτυχώς με λευκά κρέατα αλλά και με θαλασσινά. • Φυτιλάκι στριφτό, τοπικό ζυμαρικό για όλα τα γούστα.
Αμανίτες Χίου
Οι Αμανίτες είναι είδος μανιταριού που φυτρώνει κυρίως στα βόρεια του νησιού. Η λέξη αμανίτης προέρχεται από το αρχαίο τοπωνύμιο Άμανος, όρος της Μικράς Ασίας, όπου αφθονούσαν τα μανιτάρια, ενώ αναφέρεται σε κλασικά συγγράμματα της Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής εποχής. Η πιο κατάλληλη εποχή για τη συγκομιδή Αμανιτών στη Χίο, και συγκεκριμένα στο βόρειο τμήμα της, είναι το φθινόπωρο, μετά τις πρώτες βροχές. Τους βρίσκουμε συνήθως κάτω από τα πεύκα, μόνους τους ή σε ομάδες 2-3 μανιταριών. Οι Αμανίτες αποτελούν εξαιρετικό τηγανιτό μεζέ, συνοδευόμενοι από ούζο.
Χιώτικο λευκό τυρί
Το χιώτικο λευκό τυρί φτιάχνεται από πλήρες παστεριωμένο αγελαδινό ή πλήρες κατσικίσιο γάλα που παράγεται και συλλέγεται στο νησί. Το εν λόγω τυρί είναι λευκό, με μαλακή υφή. Προέρχεται από πλούσιο χιώτικο γάλα, και είναι τυρί με μεγάλη θρεπτική αξία, εφόσον περιέχει πρωτεΐνες, λίπος, βιταμίνες και άλατα. Έχει άρωμα γάλακτος, ενώ είναι ιδιαίτερα εύπεπτο και γευστικό. Βασικό χαρακτηριστικό του είναι η ελαφρώς αλμυρή του γεύση, την οποία οφείλει στην ολιγοήμερη παραμονή του στην άλμη. Το λευκό χιώτικο τυρί είναι διαθέσιμο σε όλα τα καταστήματα τροφίμων, ενώ οι καλοφαγάδες θα το βρουν στα περισσότερα εστιατόρια, ουζερί και ταβέρνες του νησιού. Σερβίρεται ψητό στη σχάρα, ενώ χρησιμοποιείται ως υλικό σε πράσινες σαλάτες και σε διάφορες άλλες συνταγές.
Μανταρίνι Χίου
Π.Ο.Π.Το χιώτικο μανταρίνι είναι από τα πιο αρωματικά στον κόσμο ευωδιάζοντας ακόμα και όταν είναι άγουρο. Είναι ένα ξεχωριστό προϊόν της ελληνικής γης, το οποίο μάλιστα από το 2012 κοσμεί τον κατάλογο των προϊόντων Προστατευμένης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) της Ε.Ε. Έτσι πλέον καλλιεργείται αποκλειστικά στην Χίο, τα Ψαρά και τις Οινούσσες. Είναι τόσο ευωδιαστό, που όταν το φας γίνεσαι αντιληπτός ώρες μετά, αφού σε προδίδει το μεγάλης διάρκειας άρωμά του. Οι Χιώτες το κάνουν γλυκό, μαρμελάδα, λικέρ, το προσθέτουν σε σιρόπια, παστέλια, αμυγδαλωτά, χυμούς, ακόμα και στην κλασική φασολάδα. Το μυστικό του αρώματος του χιώτικου μανταρινιού βρίσκεται στα αιθέρια έλαιά του. Η καλλιέργειά του βρίσκει τις καλύτερες συνθήκες στη Χίο, η οποία έχει τις περισσότερες ώρες χωρίς νέφη σε ολόκληρη τη χώρα. Επίσης παίζουν ρόλο και οι επιδέξιες τεχνικές συγκομιδής και συντήρησης του φρούτου που ακολουθούν οι Χιώτες.
Μέλι Χίου
Η παραγωγή μελιού αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του νησιού, εφόσον αρκετοί είναι οι μελισσοκόμοι και οι παραγωγοί του αγνού αυτού τοπικού προϊόντος. Η βάση της σύνθεσής του είναι το πευκόμελο, το θυμάρι και το ανθόμελο από άνθη εσπεριδοειδών, ενώ στο τοπικό εμπόριο μπορεί κανείς να το βρει και με γεύση μαστίχα.
Μασουράκια Χίου
Tα μασουράκια είναι δύο ειδών. Tα λευκά, με γέμιση (καρύδια, αμύγδαλα κ.ά.), αρωματισμένη με το χιώτικο ανθόνερο, τυλιγμένη με λεπτό φύλλο κρούστας και πασπαλισμένη με ζάχαρη άχνη και τα σιροπιαστά, που είναι πασπαλισμένα με ψιλοκομμένο αμύγδαλο.
Αμυγδαλωτά Χίου
Τα αμυγδαλωτά είναι το παραδοσιακό γνωστό κέρασμα των γάμων της Χίου, συνοδευόμενο από χειροποίητη σουμάδα. Παρασκευάζεται από άσπρα αμύγδαλα, μαρέγκα και πικραμύγδαλο για το άρωμα. Στα διπλά αμυγδαλωτά προστίθεται η απαλή κρέμα μαστίχας ανάμεσα σε δύο κομμάτια αμυγδαλωτού.
Σούμα Χίου
Μόνο στη Χίο δημιουργείται απόσταγμα από σύκα, η περίφημη σούμα. Η ανάμειξή της με διάφορα φρούτα προσδιορίζει την ονομασία της, αλλά και της χαρίζει τον μοναδικό αρωματικό της χαρακτήρα. Η απόσταξή της θεωρείται μέγιστο κοινωνικό γεγονός και μεγάλη χαρά. Το παραδοσιακό ποτό της Χίου, η σούμα, γίνεται με βάση τα αποξηραμένα σύκα. Μόνο εδώ και σε κανένα άλλο μέρος της Ελλάδας. Η απόσταξή της είναι μια γιορτή στην οποία όλοι είναι καλεσμένοι.
Σουμάδα Χίου
Η σουμάδα είναι ένα λευκό αναψυκτικό ποτό, που προέρχεται από γαλάκτωμα αμυγδάλου. Για την παρασκευή της σουμάδας τα ξεφλουδισμένα αμύγδαλα αφού αλεστούν ή κοπανηθούν αφήνονται για κάποιο χρονικό διάστημα μέσα σε νερό το οποίο απορροφά το χυμό τους. Μετά τον αποστραγγισμό τους, το νερό βράζεται με προσθήκη ζάχαρης μέχρι να "δέσει" το σιρόπι. Στη συνέχεια το σιρόπι αυτό διαλύεται σε νερό και προσφέρεται κρύο ως αναψυκτικό. Στην Ελλάδα η σουμάδα θεωρείται λόγω χρώματος ως γαμήλιο ποτό και για τούτο προσφέρεται κυρίως σε γάμους.
Μαστιχέλαιο
Π.Ο.Π.Το μαστιχέλαιο παράγεται με την απόσταξης φυσικής μαστίχας με ατμό. Αποτελεί 100% φυσικό προϊόν και περιέχει μια εξαιρετική ποικιλία θεραπευτικών και αρωματικών συστατικών. Αποτελεί βασικό συστατικό σε προϊόντα υγείας και περιποίησης: αντισηπτικές κρέμες, αντιβακτηριδιακά διαλύματα, προϊόντα στοματικής υγιεινής και περιποίησης σώματος. Χρησιμοποιείται επίσης ως άρωμα στην παραγωγή τροφίμων (ζαχαρώδη, αρτοσκευάσματα, παγωτά, ποτά κτλ).
Παστέλι Χίου
To Παστέλι Xίου τυποποιημένο κυκλοφορεί στο εμπόριο και είναι γνωστό παντού. Όμως, αν τύχετε σε κάποιο πανηγύρι, μην αμελήσετε να το αγοράσετε από τους πλανόδιους πωλητές που το φτιάχνουν οι ίδιοι και είναι μοναδικό σε γεύση.
Τσίχλα Χίου
Π.Ο.Π.Είναι η φυσική συνέχεια της πρώτης τσίχλας των αρχαίων χρόνων, που οι λαοί της Ανατολικής Μεσογείου τη μασούσαν για τον καθαρισμό των δοντιών και την φρεσκάδα της αναπνοής.
Παστελαριές Χίου
Φτιαγμένα από σύκα ελληνικής προέλευσης, γεμιστές με αμύγδαλα, σουσάμι και μπαχαρικά.