Εθνικά Προϊόντα

Translate

Γιαούρτι

Το γιαούρτι είναι μια θρεπτική, εύπεπτη και ελαφριά τροφή σε μορφή λευκής, λείας κρέμας. Προέρχεται από φρέσκο γάλα που έχει υποστεί ζύμωση. Λόγω του γαλακτικού οξέος που περιέχει, αποκτά ένα ελαφρώς όξινο, ευχάριστο άρωμα. Στο γιαούρτι συναντάμε όλα τα συστατικά του γάλακτος και σχετικά λίγες θερμίδες.

Η λέξη γιαούρτι προέρχεται από την τούρκικη yogurt. Πιστεύεται ότι το έφτιαχναν σε περιοχές της σημερινής Τουρκίας και του Ιράν τον 5^ο αιώνα π.Χ..Σήμερα, στο Δυτικό κόσμο καταναλώνεται γιαούρτι κυρίως αγελαδινό, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη προτιμούν το πρόβειο, ενώ στην Αίγυπτο και την Ινδία μεγαλύτερη κατανάλωση έχει το βουβαλίσιο.

Για την Ελλάδα αποτελεί σημαντικό εξαγώγιμο προϊόν με πολύ μεγάλη εσωτερική κατανάλωση. Πρόσφατα ξεκίνησε η διαδικασία για τη δημιουργία φακέλου υποβολής αίτησης για την καταχώριση της ονομασίας  «Ελληνικό Γιαούρτι» ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ), έτσι ώστε να αποτραπούν προσπάθειες απομίμησης από άλλες χώρες, με τη χρήση των ονομασιών «Greek yogurt» και «Greek style yogurt».

Το σπιτικό γιαούρτι παράγεται με το βράσιμο του γάλακτος σε ανοικτά δοχεία. Μετά τον βρασμό αφήνεται να κρυώσει μέχρι να φτάσει στη θερμοκρασία που είχε την ώρα της συλλογής του. Στη συνέχεια προστίθεται παρασκευασμένο γιαούρτι, σκεπάζεται και τοποθετείται για πολλές ώρες σε σχετικά θερμό περιβάλλον, όπου κρυώνει σταδιακά. Εκεί, υφίσταται ζύμωση, πήζει και ετοιμάζεται για κατανάλωση.

Τα γαλακτοκομεία συνήθως προσθέτουν γαλακτούχα στερεά στο αγελαδινό γάλα. Γάλα συμπυκνωμένο και αποστειρωμένο εμβολιάζεται και ζυμώνεται με βακτήρια του Streptococcus thermophilus, Lactobacilus bulgaricus και Lactobacilus acidophilus. Το γάλα που προκύπτει επωάζεται 4-5 ώρες στους 43-44 βαθμούς Κελσίου μέχρι να σχηματιστεί το πήγμα. Ακολουθούν αυτοματοποιημένες διαδικασίες συσκευασίας και ψύξης πριν τη διάθεση στην αγορά. Το γιαούρτι πρέπει να διατηρείται σε ψύξη συντήρησης. Το διάστημα ανάμεσα στην ημερομηνία παραγωγής και λήξης δεν πρέπει να ξεπερνά τον ένα μήνα. Το γιαούρτι με τις περισσότερες βιταμίνες είναι το πλήρες.

Το βιομηχανοποιημένο γιαούρτι κυκλοφορεί ως:

• Στραγγιστό, με διαδικασία απομάκρυνσης του ορού του γάλακτος, πλήρες γάλα αγελάδας και ανθόγαλα, με λιπαρά που κυμαίνονται από 10% έως 0% (Light).

• Κλασικό αγελάδας ή πρόβειο, με λιπαρά από 4% έως και 0% (Light). Παρασκευάζεται από αποβουτυρωμένο ή ημιαποβουτυρωμένο, νωπό ή συμπυκνωμένο γάλα. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν και γιαούρτια με υμένιο (πέτσα) στην επιφάνεια, όπου είναι συγκεντρωμένο το λίπος, οπότε αφαιρώντας τη, γλιτώνετε θερμίδες. Στο ολόφρεσκο γιαούρτι η πέτσα είναι λεπτή, λεία, λευκό-κίτρινη και εύθραυστη.

• Γιαούρτι με προσθήκη ουσιών για τη βοήθεια σε προβλήματα δυσκοιλιότητας.

• Γιαούρτι με προσθήκη φρούτων, μελιού, ζάχαρης, μπισκότων, δημητριακών ή καραμέλας, κατάλληλο για χρήση οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, δημοφιλές στις μικρές ηλικίες.

Στην Ελλάδα καταναλώνεται συχνότερα ως επιδόρπιο με μέλι και καρύδια, ενώ αποτελεί το βασικό συστατικό στο τζατζίκι. Το συναντάμε ακόμα στο γιαουρτλού, ως συνοδευτικό σε πιλάφι, κεμπάπ, πίτες και σαλάτες και ως γαρνιτούρα σε μεζέδες. Στη ζαχαροπλαστική χρησιμοποιείται σε κουλουράκια, κέικ, τούρτες και παγωτά, ενώ το βρίσκουμε και ως πρόσθετο σε μαργαρίνες. Το γιαούρτι αραιωμένο με κρύο νερό και λίγο αλάτι δίνει το ρόφημα αριάνι γνωστό κυρίως στη Μακεδονία και στη Θράκη.

Το γιαούρτι έχει σχετικά μικρή ποσότητα λιπαρών. Στις αρχές του 20^ου αιώνα, ο Ρώσος νομπελίστας βιολόγος Ίλια Μετσνίκοφ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το γιαούρτι αποτελεί τροφή πολύ ωφέλιμη για το πεπτικό σύστημα (χάρη στα ένζυμα που περιέχει) και χαρίζει μακροζωία. Επίσης, τα ζωντανά και ενεργά βακτήριά του επιδρούν θετικά στη μικροχλωρίδα του εντέρου και στην παραγωγή εντερικών αντισωμάτων. Είναι ιδανική τροφή για παιδιά που έχουν πρόβλημα με τη λακτόζη, ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση ή κατανάλωση από άτομα δυσανεκτικά στην λακτόζη, μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτες εντερικές κενώσεις. Συμβάλει στη διατήρηση της καλής υγείας του δέρματος. Περιέχει πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αρκετή ποσότητα βιταμινών Α και D, φώσφορο, μαγνήσιο, κάλιο και μεγάλη ποσότητα ψευδαργύρου. Επειδή παράγεται από γάλα, είναι πλούσιο σε ασβέστιο που βοηθά στην καλή υγεία των οστών.

Άλλες ευεργετικές του δυνατότητες:

Προλαμβάνει τις μολύνσεις της ουροδόχου κύστης και την κυστίτιδα.

Παράγει ουσίες και φυσικά αντιβιοτικά, ικανά να καταστρέψουν βακτηρίδια που προκαλούν φυματίωση.

Είναι αντί-χοληστερινικό.

Προστατεύει το βλεννογόνο του στομάχου.

Περιέχει προβιοτικούς παράγοντες, που διασπούν τα ξένα οιστρογόνα.

Λόγω του γαλακτικού οξέος παρουσιάζει αντισηπτικές ιδιότητες.

Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και σε συνδυασμό με αντιβιοτικά, είναι ευεργετικό στην περίοδο ανάρρωσης.

Το παραδοσιακό γιαούρτι μειώνει την κακοσμία του στόματος και προστατεύει από την τερηδόνα.