Μουσείο Αχιλλείο

Translate English Version

Μουσείο Αχιλλείο

Το Αχίλλειο είναι μία από τις γνωστότερες βασιλικές επαύλεις της Ευρώπης και ίσως το σημαντικότερο αξιοθέατο αρχιτεκτόνημα της Κέρκυρας. Βρίσκεται στον οικισμό Γαστούρι, περίπου 10 χλμ. από την πόλη της Κέρκυρας. Η έπαυλη αυτή σχεδιάστηκε από τους Ιταλούς αρχιτέκτονες Ραφαέλε Καρίττο (Raffaele Caritto) και Αντόνιο Λάνντι (Antonio Landi) με επόπτη τον πρόξενο της Αυστρίας στην Κέρκυρα Αlexander Warssderg στην αρχή, και μετά τον θάνατό του τον βαρώνο Von Bucowitz, σε πομπηιανό ρυθμό και χτίστηκε το 1890 με εξ ολοκλήρου δαπάνη της αυτοκράτειρας Ελισάβετ της Αυστρίας, η οποία λόγω της ευαίσθητης υγείας της ζήτησε την οικοδόμησή της.
 
Η αυτοκράτειρα Ελισάβετ, μια μυθιστορηματική μορφή, που δέσποσε για το κάλλος, την ομορφιά, την ευστροφία, αλλά και την καλλιέργεια του πνεύματός της και τις φιλελεύθερες πεποιθήσεις της, έγινε ευρεύως γνωστή όταν η Ρόμυ Σνάϊντερ την ενσάρκωσε σκηνικά στη θρυλική Σίσσι. Γεννήθηκε το 1837 στον Οίκο των Ποσενχόφεν της Βαυαρίας. Πριν προλάβει καλά-καλά να ενηλικιωθεί, παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο Ιωσήφ Α' των Αψβούργων, μετά από σύντομο ειδύλλιο. Τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η Ελισάβετ στην αυτοκρατορική αυλή, την οδήγησαν να αναζητήσει την φυγή της σε διάφορα ταξίδια. Σε κάποιο από αυτά επισκέφθηκε την Κέρκυρα, όπου παρέμεινε για τρεις μήνες, αφού η Κέρκυρα τη μάγεψε. Η Ελισάβετ επέστρεφε συχνά στην αγαπημένη της Κέρκυρα αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα, όπου μορφώθηκε στα ελληνικά γράμματα από πολλούς διδασκάλους, ανάμεσά τους και ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος. Είναι γνωστοί άλλωστε σε πολλούς οι διάλογοι, οι οποίοι διαμείφθησαν ανάμεσά τους και έδωσαν λαβή να ειπωθεί ότι υπήρξε ένα πλατωνικό ειδύλλιο ανάμεσα σ’ αυτήν και το συγγραφέα της "κερένιας κούκλας".
 
Συγκλονιστικά συμβάντα από το 1867 μέχρι το 1889, όταν ο γιος της, πρίγκιπας του στέμματος Ροδόλφος, απεβίωσε ξαφνικά, κλόνισαν τον ψυχικό κόσμο της αυτοκράτειρας η οποία αναζήτησε ηρεμία μακριά από τη Βιέννη, στην Κέρκυρα. Εκεί, στο Γαστούρι, άρχισε την ανοικοδόμηση ενός μικρού ανακτόρου, το οποίο ολοκληρώθηκε το 1891. Η ίδια το κόσμησε μέσα κι έξω με παραστάσεις και έργα τέχνης, με θέματα την Ελληνική μυθολογία και ιστορία. Εξ αυτών τα πιο γνωστά έργα είναι οι «Εννέα Μούσες», ορισμένες έργο του Ιταλού γλύπτη Ντομένικο Μοράνι (Domenico Morani) και άλλες αγοράστηκαν από την Αυτοκράτειρα από τη Βίλλα Μποργκέζε και ο Αχιλλέας Θνήσκων του Χέρτερ. Η ονομασία Αχίλλειον εδόθη από την Αυτοκράτειρα λόγω της ιδιαίτερης λατρείας της προς τον κεντρικό ήρωα της Ιλιάδας και του Τρωικού πολέμου. Αντάξιο της ταραγμένης ζωής της ήλθε το τέλος της το 1898. Δολοφονήθηκε σε ένα ταξίδι της στην Ελβετία. Μετά το θάνατό της το Αχίλλειο παρέμεινε ακατοίκητο για 9 χρόνια.
 
Ο Κάιζερ (Αυτοκράτορας) της Γερμανίας, Γουλιέλμος Β', μετά από πρόταση του τότε βασιλέα της Ελλάδας, Γεώργιο Α’, αγόρασε το Αχίλλειο το 1907, μετά από διαπραγματεύσεις δυο χρόνων, στο οποίο και διέμενε κατά τις τακτικές ανοιξιάτικες επισκέψεις του στη Κέρκυρα. Κύριος πλέον ο Κάιζερ του ανακτόρου, ιδιαίτερα καλλιεργημένος και λάτρης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, προχώρησε σε διάφορες αλλαγές και προσθήκες σ’ αυτό, όπως τη μεταφορά του θνήσκοντα Αχιλλέα στη σημερινή του θέση, από το σημείο που δεσπόζει σήμερα ο Νικών Αχιλλέας, με την επιγραφή "Στον μέγιστο των Ελλήνων από τον μέγιστο των Γερμανών', που ο ίδιος έφερε. Επίσης έδιωξε από το Αχίλλειο το άγαλμα του ποιητή Χάινε, που είχε φέρει και τοποθετήσει η Αυτοκράτειρα στο δάσος του. Τέλος ανήγειρε δίπλα από το Ανάκτορο ένα μεγάλο κτίριο για να στεγάζει τη φρουρά του. Όμως το πρώτο του μέλημα ήταν η αναμόρφωση των κήπων του ανακτόρου, που δεν κατοικήθηκε για 9 χρόνια, και φυσικά είχαν παραμεληθεί. Γι’ αυτό τον λόγο έφερε διάσημους γεωπόνους, κηπουρούς, αλλά συγχρόνως δέντρα και φυτά, σπάνια τότε, πολλά από τα οποία διατηρούνται και σήμερα.
 
Ο Αυτοκράτορας βοήθησε ενεργά στις ανασκαφές των Αγίων Θεοδώρων στη Γαρίτσα, φέρνοντας ο ίδιος τον Γερμανό αρχαιολόγο Δαίρπφερντ, με την βοήθεια του οποίου ανακαλύφθηκαν τα ευρήματα που στεγάζονται σήμερα στο αρχαιολογικό Μουσείο της Κέρκυρας, με πρώτη την Γοργόνα. Το τελευταίο του έργο, ήταν η κατασκευή παρατηρητηρίου στον Πέλεκα απ’ όπου φαίνεται μεγάλο μέρος του νησιού. Πολλά θα έκανε ο φιλόδοξος αυτοκράτορας της Γερμανίας, όμως το ταξίδι που έκανε το 1914 στην Κέρκυρα έμελλε να είναι το τελευταίο.
 
Η Κέρκυρα καταλήφθηκε το Δεκέμβριο του 1915 απ' τα Γαλλικά και Σερβικά στρατεύματα, κατά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Αχίλλειο μετατράπηκε σε στρατηγείο και νοσοκομείο των Γάλλων και των Σέρβων. Το γεγονός ότι οι Γερμανοί ήταν οι πολεμικοί τους αντίπαλοι επηρέασε στο να γίνουν καταστροφές σε κάθε τι που θύμιζε τον Κάιζερ. Άγνωστο παραμένει ακόμα και σήμερα τι εξαφανίστηκε τότε.
 
Μετά την λήξη του πολέμου, με την Συνθήκη των Βερσαλλιών το 1919 περιήλθε με τις πολεμικές επανορθώσεις στο Ελληνικό Δημόσιο οπότε και ερημώθηκε. Στο μεσοπόλεμο διάστημα πολλά αντικείμενα και έπιπλα εκποιήθηκαν σε διάφορες εύπορες οικογένειες. Το ανάκτορο βρέθηκε ξανά στο μάτι του κυκλώνα, στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, κατά την Ιταλο-Γερμανική κατοχή. Χρησιμοποιήθηκε τότε ως στρατηγείο και νοσοκομείο από τους κατακτητές, και δυστυχώς λεηλατήθηκε. Εν συνεχεία, μετά την απελευθέρωση, στέγασε εστία δημοδιδασκάλων, Τεχνικές Σχολές, Βασιλικά Ιδρύματα και παιδουπόλεις. Με τον καιρό άρχισε να γίνεται φανερό ότι το κτίριο οδηγούνταν όλο και περισσότερο σε αποσύνθεση.
 
Το 1962 αποφασίστηκε η εκχώρησή της σε δυτικογερμανική τότε εταιρεία για να λειτουργήσει ως καζίνο, κατά προτροπή του Βασιλέως Παύλου προκειμένου να γίνει εφάμιλλο του Μονακό, με ότι θα σήμαινε αυτό για την παράλληλη ανάπτυξη της Κέρκυρας. Τελικά το καζίνο λειτούργησε με κάποιες μικροδιακοπές ως το 1981, όταν οι τότε πολιτικές εξάρσεις το εξανάγκασαν να κλείσει. Άρχισε η επαναλειτουργία του, υπό τη διεύθυνση του ΕΟΤ, το 1984.
 
Στον χώρο της είσοδου υπάρχουν πολλά αγάλματα και στο περιστύλιο προτομές φιλοσόφων και θεών, ένα πορτραίτο της αυτοκράτειρας Σίσσυ στα δεξιά και ένα μαρμάρινο τζάκι στα αριστερά. Ο θρίαμβος του Αχιλλέα είναι από τα σπουδαιότερα εκθέματα του Αχιλλείου, είναι ελαιογραφία του Αυστριακού Franz Matsch που απεικονίζει τον Αχιλλέα να σέρνει με το άρμα του το νεκρό σώμα του Έκτορα έξω από τα τείχη της Τροίας, βρίσκεται στο τέλος της σκάλας. Στον εξώστη του πρώτου ορόφου όπου υπήρχαν και τα διαμερίσματα της βασίλισσας υπάρχει Ιωνικό περιστύλιο που στολίζεται από κεφαλές φιλοσόφων, τα αγάλματα των 9 Μουσών και δύο Κενταύρων ενώ τον εξώστη του δεύτερου ορόφου στολίζουν τέσσερις χάλκινες Μούσες με φλόγες. Την οροφή κοσμεί μια μεγάλη τοιχογραφία του Ιταλού ζωγράφου Galopi, που απεικονίζει τις τέσσερις εποχές. Στο δωμάτιο της Ελισάβετ υπάρχουν πολλά προσωπικά της αντικείμενα και ένας μεγάλος πίνακας ζωγραφικής με τον Οδυσσέα και την Ναυσικά στο νησί των Φαιάκων.
 
Στην αίθουσα του επόμενου ιδιοκτήτη Κάιζερ υπάρχουν πολλά προσωπικά του αντικείμενα, προσωπογραφίες και θαλασσογραφίες, το γραφείο του, έγγραφα, μετάλλια και φωτογραφίες. Υπάρχει και το παρεκκλήσι της αυτοκράτειρας Σίσσυ που είναι το ίδιο εντυπωσιακό με διάφορα γλυπτά, τον πίνακα της Παναγίας με τον Ιησού και μια τοιχογραφία που απεικονίζει την δίκη του Ιησού στον τοξωτό θόλο. Γύρω από το ανάκτορο βρίσκονται πλούσιοι καταπράσινοι κήποι, με θέα προς Βορρά και Νότο. Οι τοίχοι είναι γεμάτοι από βουκαμβίλιες με έντονα χρώματα και παντού υψώνονται φοίνικες και τους κήπους κοσμούν πολλά αγάλματα, όπως το περίφημο άγαλμα του θνήσκοντος Αχιλλέα, έργο του Γερμανού γλύπτη Ernst Gustav Herter, που απεικονίζει τον Αχιλλέα τραυματισμένο να προσπαθεί να βγάλει το βέλος από τη φτέρνα του, το εντυπωσιακό άγαλμα του Αχιλλέα ύψους 11, 5 μέτρων, αγάλματα του Ερμή και του Απόλλωνα, του Σάτυρου με τον Διόνυσο στους ώμους, αλλά και ένα άγαλμα του Λόρδου Βύρωνα.
 
Σήμερα το Αχίλλειο έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία του Δήμου Κέρκυρας και έχει μετατραπεί μόνιμα σε Μουσείο και ιστορικό χώρο και μπορεί να το επισκεφτεί κανείς ορισμένες ώρες της ημέρας.