Εγκαταλειμμένα Χωριά

Translate

Παλιά Σαγιάδα

Η Παλιά Σαγιάδα είναι ένα εγκαταλελειμμένο χωριό με πλούσια ιστορία, χτισμένη στην πλαγιά του βουνού. Το χωριό κάηκε από τους Γερμανούς κατακτητές της μεραρχίας Εντελβάις με επικεφαλής το λοχαγό Ζήγκφρηντ Ντόντελ, διοικητή του πρώτου τάγματος του 29ου συντάγματος. και τους μουσουλμάνους Τσάμηδες του γειτονικού χωριού Λιόψη, στις 23 Αυγούστου του 1943 και έκτοτε εγκαταλείφθηκε. Οι κάτοικοι σκορπίστηκαν στα γύρω χωριά και όταν τέλειωσε ο πόλεμος οδηγήθηκαν από το στρατό στην Κέρκυρα για την περίοδο του εμφύλιου. Το 1950, το κράτος παραχώρησε στους κατοίκους σπίτια δίπλα στη θάλλασα, όπου και αναπτύχθηκε ο νέος οικισμός.

Ο Γιώργος Τσόγκας περιγράφει στο βιβλίο του τις δραματικές στιγμές που έζησαν οι κάτοικοι την ημέρα της καταστροφής: «Οι Γερμανοί βλέπουν κόσμο ν’ανηφορίζει και αρχίζουν να βάλλουν με τα πολυβόλα και όλμους. Σύγχυση, τρομάρα και πανικός επικράτησε στον κόσμο, ο οποίος συνέχιζε ν’ανεβαίνει με μισή ψυχή τραβώντας τα παιδιά, που είχαν αποκάμει και τσίριζαν μ’ αναφιλητά. Τα πολυβόλα κροτάλιζαν και βλήματα όλμων έσκαγαν και οι φλόγες ανυψώνονταν φοβερές. Σκοτώθηκε ο Πέτρος Αντωνάδος και τραυματίστηκαν τρεις, ο Βασίλης Μάστορας, ο Τέλης Αντωνίου και ο Πούλιος Κολοκυθιάρης.»

Μετά τους Γερμανούς οι μουσουλμάνοι Τσάμηδες άρχισαν να λεηλατούν και να καίνε τα σπίτια. Στη συνέχεια της περιγραφής του ο Τσόγκας αναφέρει «Ντουμάνιασε ο τόπος από τις φωτιές και τους καπνούς. Κάηκαν όλα σχεδόν τα σπίτια του χωριού. Χάσαμε τα σπίτια μας και τα νοικοκυριά μας και μείναμε άστεγοι, γυμνοί και πεινασμένοι, να περιφερόμαστε σε πανωχώρια επαιτώντας ένα κομμάτι ψωμί και κανένα παλιόρουχο. Γιατί, όπως ήταν επόμενο, μετά από την τρομάρα που πήραμε, εγκαταλείψαμε οι πλείστοι το χωριό.».

Παρά την εγκατάλειψη, στον οικισμό υπάρχουν ακόμη και σήμερα αξιόλογα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Λιθόστρωτα καλντερίμια, παλιές εκκλησίες και μισογκρεμισμένα αρχοντικά πολλά μισοκρυμένα μέσα στους κισσούς, θυμίζουν στον επισκέπτη, το παρελθόν. Στη κεντρική πλατεία του χωριού συναντά κανείς τη παλιά βρύση με την ονομασία “Πιάδι” και την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου με τις μοναδικές τοιχογραφίες. Η θέα από το συγκεκριμένο σημείο προς το δέλτα του Καλαμά και την Σαγιάδα είναι καταπληκτική. Στις 26 Ιουλίου, ημέρα γιορτής της Αγίας Παρασκευής, γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι στο χωριό.

Η πρόσβαση είναι εύκολη αφού χρειάζεται μόνο 10 λεπτά με το αυτοκίνητο για να φτάσει κάποιος από το Σκάλωμα στον παλιό οικισμό που στέκει στην πλαγιά του ομώνυμου βουνού από την αρχαιότητα.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο "Η ΣΑΓΙΑΔΑ" - "Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑ, ΓΡΑΠΤΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ" – "ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΟΓΚΑΣ".