Αμοργός

Translate

Αμοργός (Χώρα)

Η Χώρα της Αμοργού βρίσκεται στο κέντρο του νησιού. Είναι η πρωτεύουσα της Αμοργού και σύμφωνα με τη πρόσφατη απογραφή του 2011, αριθμεί 397 κατοίκους. Βρίσκεται σε ορεινό υψόμετρο 350 μέτρων και σήμα κατατεθέν της είναι το Ενετικό της κάστρο. Χτίστηκε το 13ο αιώνα από Ενετούς άρχοντες για την αποφυγή επιδρομών των Σαρακηνών πειρατών. Ο παραδοσιακός οικισμός με τα πολυάριθμα άσπρα κυκλαδόσπιτα απλώνεται γύρω από το κάστρο, ενώ σε κάθε πλευρά υπάρχουν πολλά στενά σοκάκια.

Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της Χώρας είναι οι πολυάριθμες τρουλλαίες εκκλησίες και τα μικρά ξωκλήσια της. Η Χώρα της Αμοργού άρχισε να δημιουργείται στους πρώτους βυζαντινούς χρόνους στα βόρεια και ανατολικά του κάστρου, και είναι με τέτοιο τρόπο κτισμένη όντας «αόρατη» από τη θάλασσα για τη προστασία της από τις επιδρομές των πειρατών. Το κάστρο, ύψους 65 μέτρων, οχυρώθηκε από τους αδελφούς Ιερεμία και Γκύζη (1207) στην Ενετοκρατία και έπειτα ξεκίνησε και η νότια επέκταση του χωριού. Μετά την κατάληψη της από τους Τούρκους (1537) η Χώρα άκμασε, πολλές εκκλησίες ανακαινίστηκαν, ενώ κατασκευάστηκαν και καινούριες. 

Τα μεσαιωνικού χαρακτήρα σπίτια αφήνουν αίσθηση προσκόλλησής τους επάνω στο Κάστρο, ενώ τα πλακόστρωτα σοκάκια στενεύουν και γίνονται καμαροσκέπαστα. Το εκκλησάκι της Κυρά Λεούσας που είναι ασβεστωμένο αποτελεί κομμάτι του κάστρου, βρίσκεται εκεί περισσότερους από 15 αιώνες, αποτελώντας ίσως την παλαιότερη χρονολογικά σε περίοδο εκκλησία του χωριού. Διαθέτει πρόναο καθώς και προχριστιανικά στοιχεία. Μεταξύ του σημείου αυτού και του Φωτοδότη (Μετόχι) εκτείνεται ο συνοικισμός «βορεινά».

Η Χώρα Αμοργού έχει δύο πλατείες τη Κάτω, όπου βρίσκεται και η Ιερά Μητρόπολη της Αμοργού και την Απάνω Λόζα. Η λόζα είναι η κεντρική και ιδιαίτερα γραφική πλατεία της Χώρας και προέρχεται από τη λατινική λέξη «αγορά» (loggia). Στο σημείο ξεχωρίζει ο μεγάλος ευκάλυπτος ενώ στα αριστερά βρίσκεται η παλαιά κοινότητα της Αμοργού. Στη κεντρική πλατεία της Χώρας αναβιώνουν ετησίως Αμοργιανά γλέντια, όπως του Σωτήρος Χριστού στις 6 Αυγούστου και η Γιορτή του Παστελιού.

Η Ιερά Μητρόπολη είναι αφιερωμένη στη Κοίμηση της Θεοτόκου και τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, ενώ ανακαινίστηκε το 1689. Εδώ υπάρχει και η βυζαντινή εικόνα της Κυρά Λεούσας από το εκκλησάκι του κάστρου. Ο βασικός δρομίσκος της χώρας διασχίζει το χωριό από το ανατολικό μέχρι και δυτικό άκρο και είναι παραδοσιακά λιθόστρωτος με πλάκες και σκαλάκια ενώ τριγύρω στολίζεται από καλντερίμια.

Στη κάτω γειτονιά (δυτική είσοδος της Χώρας) υπάρχουν ναοί βυζαντινής προέλευσης όπως εκείνος των Αγίων Πάντων. Ο ναός αυτός ανακαινίσθηκε το 1644 και εμπεριέχει ιερά κειμήλια από τα τέλη 17ου και 18ου αιώνα. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς και το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμοργού όπου στεγάζεται στον Πύργο του Γαβρά (18ος  αιώνας).

Ανεβαίνοντας προς τον επάνω οικισμό του χωριού, στο ταχυδρομείο της Αμοργού, βρίσκεται η λεγόμενη Απάνω Γειτονιά με το κατάλευκο στοιχείο των σπιτιών αρχοντικά χτισμένων. Στην ανατολική αυτή πλευρά του χωριού και κοντά στην έξοδό του θα βρείτε την «Εμπροστιάδα», μια καμάρα με πολυτοξική μορφή, όπου στεγάζει το ιστορικό αρχοντικό κτίσμα του Ρούσσου (19ος αιώνας.) Στα δεξιά της καμάρας, το σοκάκι που θα συναντήσετε θα σας οδηγήσει σε μια ακόμη συνοικία της Χώρας, αυτή του Τρούλλου. Χαρακτηριστικό στοιχείο αποτελούν δίπατοι οικισμοί με πόρτες κατασκευασμένες από ξύλο. Σε όλο το χωρίο θα παρατηρείτε συχνά τα διασταυρωμένα σοκάκια και τριγύρω αυλές με πολύχρωμα λουλούδια ή γλάστρες και κήπους με αρχοντικά (το πιο χαρακτηριστικό είναι αυτό του Πολυχρόνη). Η ίδια συνοικία αποτελεί την είσοδός σας στους μύλους της Χώρας.