Ερμούπολη
Η Ερμούπολη είναι ο μεγαλύτερος οικισμός και πρωτεύουσα της Σύρου, βρίσκεται στη ανατολική πλευρά του νησιού και είναι γνωστή για το ναυπηγείο της και τον σημαντικό λιμένα της. Παλιότερα υπήρξε βιομηχανικό, ναυτιλιακό και πολιτιστικό κέντρο της Ελλάδας, ενώ πλέον αποτελεί γραφικό θέρετρο. Η Ερμούπολη διαθέτει άριστη τουριστική υποδομή και προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία υποδομών για τη διαμονή, την εστίαση, τη διασκέδαση και τη χαλάρωση όλων των επισκεπτών με πληθώρα από επιλογές καταλυμάτων, καφέ, εστιατορίων και bar, καθώς και αφθονία αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Κύριο πολιτιστικό θεσμό του νησιού και σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες αποτελεί το φεστιβάλ Σύρος Πολιτισμός που πραγματοποιείται κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και δίνει μια ακόμη πιο εντυπωσιακή πολιτιστική χροιά στο νησί.
Τα νεοκλασικά κτήρια της Ερμούπολης είναι τα μνημεία που την κάνουν ξεχωριστή. Κέντρο είναι η πλατεία Μιαούλη, όπου βρίσκεται το Δημαρχείο, έργο του Ερνέστου Τσίλερ, εμπνευσμένο από τα ανάκτορα της Τροίας. Το θέατρο Απόλλων, μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Σύρου, το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, η Βιβλιοθήκη, οι Αποθήκες Διαμετακομίσεως στην προβλήτα του λιμανιού, όπου σήμερα φιλοξενείται η Πινακοθήκη Κυκλάδων και τα αρχοντικά στην αριστοκρατική συνοικία Βαπόρια.
Η συνοικία Βαπόρια βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του λιμανιού της Σύρου, ανατολικά της Ερμούπολης. Τα αρχοντικά καπετανόσπιτα είναι χτισμένα στην άκρη των βράχων δίπλα στην θάλασσα. Ο τρόπος με τον οποίο χτίστηκαν τα κάνει να μοιάζουν με καράβια, γεγονός που οδήγησε στην ονομασία Βαπόρια. Η συνοικία αυτή δημιουργήθηκε από εύπορους πρόσφυγες από τη Χίο, τα Ψαρά, την Κάσο και την Κρήτη, οι οποίοι ήρθαν στη Σύρο μετά την καταστροφή της πατρίδας τους κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Κατά τον 19ο αιώνα ήταν η πιο αριστοκρατική συνοικία της πόλης όπου ζούσαν οι πλουσιότεροι άνθρωποι της Ερμούπολης, εφοπλιστές και βιομήχανοι. Τα σπίτια της περιοχής ανήκουν σε τρεις γενιές, ενώ από την πρώτη γενιά που φτάνει μέχρι το 1840 περίπου, ελάχιστα διασώζονται μέχρι και σήμερα. Τα αρχοντικά των Βαποριών είναι ψηλοτάβανα, στολισμένα με τοιχογραφίες, μαρμάρινα μπαλκόνια, ξύλινα πατώματα και ξυλόγλυπτες πόρτες. Στην είσοδο της συνοικίας βρίσκεται η εκκλησία του Άγιου Νικολάου των Πλουσίων, του προστάτη αγίου τους, με δύο καμπαναριά και γαλάζιο τρούλο. Στη συνοικία όμως λειτουργούν και μερικά από τα πιο ακριβά και πολυτελή ξενοδοχεία του νησιού. Ανάμεσα στις βραχώδεις ακτές τις συνοικίας Βαπόρια, σχηματίζονται μικρές παραλίες για κολύμπι στο αστικό περιβάλλον του νησιού. Μια τέτοια παραλία είναι τα Αστέρια, η οποία διαθέτει πλατφόρμα για βουτιές και υπάρχει ακόμη μια σκάλα μέσα στο νερό για τους κολυμβητές.
Ξεχωριστή θέση στα αξιοθέατα της Ερμούπολης κατέχουν και οι εκκλησίες της πόλης, ορθόδοξες και καθολικές. Ο Ναός της Ανάστασης στην κορυφή του λόφου, ο Άγιος Γεώργιος, και η Μητρόπολη είναι μερικές μόνο από αυτές.
Σήμερα η πόλη αποτελεί διοικητικό πυρήνα όλων των Κυκλάδων και της Περιφέρειας του Νοτίου Αιγαίου, συγκεντρώνοντας όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, τα δικαστήρια, το τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Ναυπηγείο. Επίσης αποτελεί το κεντρικό λιμάνι του νησιού που συνδέεται καθημερινά με τα λιμάνια του Πειραιά, της Ραφήνας, των Κυκλάδων και του Βορείου Αιγαίου, ενώ σε απόσταση 3 χλμ. βρίσκεται και το αεροδρόμιο του νησιού που προσφέρει απευθείας πτήσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Ιστορία
Η Ερμούπολη δημιουργήθηκε κατά την ελληνική Επανάσταση του 1821. Μετά την καταστροφή της Χίου, της Σάμου, των Ψαρών, της Κάσου και διαφόρων πόλεων της Μικράς Ασίας, οι διωγμένοι πρόσφυγες βρήκαν ασφαλές καταφύγιο στο φυσικό λιμάνι της ουδέτερης τότε και υπό γαλλικής προστασία Σύρου. Στο σημείο δεν υπήρχε τίποτε, καθώς ο κύριος οικισμός ήταν ο λόφος της Άνω Σύρου. Οι πρόσφυγες λοιπόν εγκαθίστανται εκεί, ασχολούνται με τις δουλειές του λιμανιού και αρχίζουν να χτίζουν τη νέα πόλη. Από τα πρώτα τους δημιουργήματα είναι και ο ορθόδοξος ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, στο προαύλιο του οποίου το 1823, μετά από μιας μορφής λαϊκή συνέλευση, αποφασίστηκε το όνομα της νέας πόλης: αφιερώθηκε στον αρχαίο θεό του εμπορίου, τον Ερμή και ονομάστηκε Ερμούπολη.
Έκτοτε η ανάπτυξη είναι συνεχής, το λιμάνι γίνεται εμπορικό κέντρο του νέου ελληνικού κράτους και κατασκευάζονται οι πρώτες βιομηχανίες. Παράλληλα, στα ναυπηγεία της Ερμούπολης κατασκευάζονται τα πιο όμορφα πλοία της εποχής, με ρυθμό ασταμάτητο. Επίσης εγκαινιάζεται και το πρώτο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας, στα μέσα του 19ου αιώνα. Ο πληθυσμός πολλαπλασιάζεται και το 1856 η Ερμούπολη αναφέρεται ως η δεύτερη πόλη μετά την Αθήνα σε πληθυσμό. Στο πρώτο γυμνάσιο της πόλης διδάσκει ο διδάσκαλος του Γένους Νεόφυτος Βάμβας, ενώ αργότερα αποφοιτεί από εδώ ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Η ακμή διατηρείται ως τον 20o αιώνα, η αλλαγή των οικονομικών ισορροπιών με τη μεταφορά του κέντρου στην Αθήνα όμως αλλάζει και την Ερμούπολη. Ο μεγάλος λιμός του 1941-42 αφήνει πίσω του χιλιάδες νεκρούς και η πόλη παλεύει να ανασυνταχθεί μετά τη λήξη του πολέμου.
Δείτε
Δημαρχείο Σύρου
Μουσεία
Αρχαιολογικό Μουσείο Σύρου
Μουσεία
Βιομηχανικό Μουσείο Σύρου
Μουσεία
Λοιμοκαθαρτήριο Σύρου
Μουσεία
Δημοτική Βιβλιοθήκη Σύρου
Μουσεία
Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη
Μουσεία
Ινστιτούτο Κυβέλη Σύρος
Μουσεία
Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Σύρου
Εκκλησίες
I.Ν. Ανάστασης Σωτήρος Σύρου
Εκκλησίες
Μονή Καπουτσίνων
Μοναστήρια