
Φάρος Φανάρι
Ο Φάρος της Ίου κατασκευάστηκε το 1888 ή κατ’ άλλους το 1881 επί του ακρωτηρίου «Φανάρι» στα νοτιοδυτικά του λιμανιού του νησιού. Την κατασκευή ανέλαβε Γαλλική εταιρεία και με το πέρας των εργασιών, ο φάρος εντάχθηκε στο Φαρικό δίκτυο της χώρας. Εξέπεμπε σταθερό λευκό φως και η φωτοβολία του έφτανε τα 8 ναυτικά μίλια. Αποτελείται από τετράγωνο πύργο, ύψους 6.5 μέτρων και το εστιακό του ύψος είναι 33 μέτρα. Φαροφύλακας ανέλαβε ο Μυτιληνιός Αντώνης Παπαμανώλης, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τη συντήρηση του φάρου ώστε ο τελευταίος να σηματοδοτεί την ασφαλή είσοδο των πλοίων στο λιμάνι.
Την δεκαετία του 1950, τα μηχανήματα αντικαταστάθηκαν και ο φάρος έγινε ηλεκτρικός. Τότε άρχισαν να παρουσιάζονται και τα πρώτα σημάδια φθοράς του οικοδομήματος. Για τη διάσωσή του, ο φάρος κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο την νεότερης ιστορίας και εκπονήθηκαν μελέτες συντήρησης και αποκατάστασης του. Όλα τα υλικά μεταφέρθηκαν με ζώα και το καλοκαίρι του 2006, ο φάρος ξαναβρήκε την χαμένη του αίγλη. Δυστυχώς κάποια εξαρτήματα, όπως ο κλωβός αφαιρέθηκαν και πλέον βρίσκονται υπό τη προστασία της υπηρεσίας φάρων. Τα εγκαίνια του φάρου συνέπεσαν με την άφιξη στο λιμάνι της Ίου των σκαφών που συμμετείχαν στο Ράλλυ Αιγαίου.
Οι φάροι ανήκουν στη δικαιοδοσία της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού και διέπονται από τους κανονισμούς που αφορούν σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Η επίσκεψη σε πέτρινο φάρο της Ελληνικής επικράτειας είναι εφικτή μόνον μετά την παροχή ειδικής άδειας στους ενδιαφερόμενους επισκέπτες. Ο κάθε ενδιαφερόμενος που θέλει να επισκεφθεί ένα φάρο θα πρέπει στον κάτωθι σύνδεσμο https://www.mod.mil.gr/aitimata-koinonikon-drastiriotiton/ του ΥΠΕΘΑ να ακολουθήσει τις διαδικασίες που προβλέπονται ώστε να υποβάλει το αίτημά του. Εφόσον ο αιτών λάβει έγκριση του αιτήματος του, έχει το δικαίωμα να επισκεφτεί τον φάρο που επέλεξε στην καθορισμένη ημερομηνία και κατά περίπτωση συνοδεύεται και από τον φαροφύλακα.
Δικαίωμα να επισκεφτούν ένα πέτρινο φάρο έχουν ιδιώτες, εκπαιδευτικά ιδρύματα, αθλητικοί σύλλογοι, ομάδες περιπατητών, συστήματα προσκόπων, επιστημονικές ομάδες και οποιοσδήποτε επιθυμεί να επισκεφτεί ένα φάρο. Λόγω του ότι οι περισσότεροι πέτρινοι φάροι βρίσκονται σε δυσπρόσιτες περιοχές οι επισκέπτες προσεγγίζουν και παραμένουν στον χώρο του φάρου με δική τους αποκλειστικά ευθύνη. Οι επισκέπτες οφείλουν να σέβονται την περιοχή και το κτίριο του φάρου. Η είσοδος στο κτίριο του φάρου επιτρέπεται αποκλειστικά και μόνο όταν αναφέρεται ρητά στην εκδοθείσα άδεια επισκέψεως και μόνο με την παρουσία του φαροφύλακα ή άλλου εκπροσώπου της Υπηρεσίας Φάρων. Σε κάθε περίπτωση δεν επιτρέπεται η πρόσβαση των επισκεπτών στον πύργο του φάρου και απαγορεύεται η οποιαδήποτε οικονομική εκμετάλλευση της επίσκεψης στον φάρο.