Νέα Βορίζια

Τα Νέα Βορίζια είναι ένα χωριό φάντασμα στις νότιες πλαγιές του Ψηλορείτη ανάμεσα στα χωριά Ζαρός και Βορίζια, κάτω από την ιστορική Μονή Βροντισίου. Ένας εγκαταλελειμμένος, για δεκαετίες οικισμός της Κρήτης με τη δική του ιστορία που πάει πίσω στα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. 

Στη περιοχή αυτή του Ψηλορείτη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου είχε τα λημέρια της η αντιστασιακή ομάδα του Πετρακογιώργη πού μάχονταν για την ελευθερία. Στις 15 Αυγούστου του 1943, ανήμερα της Παναγίας και ημέρα Πέμπτη η ομάδα του Πετρακογιώργη έδωσε αιματηρή μάχη στην κοντινή τοποθεσία Τραχήλι όπου οι Γερμανοί είχαν σημαντικές απώλειες. Για αντίποινα τα γερμανικά τάγματα, μερικές μέρες αργότερα και συγκεκριμένα στις 26 Αυγούστου μπήκαν στο χωριό Βορίζια εκτέλεσαν πολλούς κατοίκους, το έκαψαν ολοσχερώς, το βομβάρδισαν ισοπεδώνοντας το και έδιωξαν όσους από τους κατοίκους είχαν μείνει ζωντανοί.

Μετά το τέλος του πολέμου το τότε υπουργείο Ανοικοδόμησης, έχτισε σε μικρή απόσταση από το καταστραμμένο χωριό έναν νέο οικισμό ώστε να μετοικήσουν εκεί οι κάτοικοι που είχαν χάσει τα σπίτια τους.Το νέο χωριό ονομάστηκε Νέα Βορίζια αλλά ποτέ δεν κατοικήθηκε αφού οι κάτοικοι προτίμησαν να χτίσουν τα σπίτια τους επάνω στις στάχτες του παλιού χωριού. Το νέο χωριό με τα μισογκρεμισμένα σπίτια στέκει ακόμη εκεί για να θυμίζει εκείνα τα χρόνια.