Λαογραφικό Μουσείο Φολεγάνδρου

Translate English Version

Λαογραφικό Μουσείο Φολεγάνδρου

Το Οικολογικό - Λαογραφικό Μουσείο Φολεγάνδρου (Οικομουσείο) στην Άνω Μεριά λειτουργεί από το 1988 και ανήκει πολιτιστικό σύλλογο «Η Φολέγανδρος» με έδρα την Αθήνα. Με τη συμβολή του Υπουργείου Πολιτισμού, ο σύλλογος αγόρασε την έκταση και προχώρησε στην αναστήλωση των κτισμάτων που υπήρχαν στο χώρο. Το κύριο κτήριο είναι ένα μία παραδοσιακή αγροτική οικιστική μονάδα (θυμωνιά) που φιλοξενεί πολλά στοιχεία από την καθημερινή ζωή των κατοίκων του νησιού μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα, ενώ υπάρχει και μία νεότερη οικία του τέλους του 19ου – αρχές του 20ου αιώνα.  

Το παλιό κτίσμα χωρίζεται σε τρεις χώρους, την κυρίως κατοικία, το κελάρι και τον φούρνο. Οι εξωτερικοί τοίχοι είναι κτισμένοι με πέτρα και λάσπη χωρίς σοβά ώστε να μην διακρίνεται από τους πειρατές, ενώ η στέγη είναι κατασκευασμένη με ειδικό χώμα πατημένο με φύκια. Τα δοκάρια είναι από κορμούς από άγριο κυπαρίσσι, γνωστό ως “φείδα”, ένα ξύλο μεγάλης αντοχής. Το πάτωμα είναι από πατημένο χώμα και οι παλιές πόρτες έχουν αντικατασταθεί με πιστά αντίγραφα των παλαιών. Η αγροικία βασιζόταν εξ ολοκλήρου στο νερό της βροχής που κυλούσε από την οροφή και συγκεντρωνόταν σε στέρνες κάτω από το οίκημα για μελλοντική χρήση. Δύο στέρνες έχουν διασωθεί αφού πρώτα καθαρίστηκαν και στεγανοποιήθηκαν. Στο περιβάλλοντα χώρο έχει διασωθεί το πατητήρι στη μέση της αυλής και το λιοτρίβι με τον πέτρινο κύλινδρο. Επίσης ο πέτρινος φούρνος που έκαιγε με αγκάθια, σχίνα και θυμάρια.

Το μικρό μουσείο φιλοξενεί εκθέματα και από άλλες θυμωνιές του νησιού. Η έκθεση περιλαμβάνει  αργαλειούς, κουρούπια, λαγήνια, ρούχα, διάφορα σκεύη και πολλά ακόμη ενδιαφέροντα αντικείμενα από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι περίπου το 1940. Όλα τα κτίσματα προϋπήρχαν και αναστηλώθηκαν ενώ τα εκθέματα προέρχονται από κυρίως από δωρεές ή βρέθηκαν πεταμένα σε διάφορα σημεία του νησιού. Σημαντικό ρόλο στην αναστήλωση και τη δημιουργία του μουσείου έπαιξε ο ζωγράφος Μάρκος Βενιός μαζί με τους συνεργάτες του, οι οποίοι εντόπισαν το χώρο που διατηρούσε ακόμη σε καλή κατάσταση τις εγκαταστάσεις και προχώρησαν στην αναστήλωσή των κτισμάτων. Η λειτουργία του μουσείου βασίζεται σε χορηγίες του τοπικού δήμου και σε δωρεές των επισκεπτών. Το μουσείο λειτουργεί από 10/7 έως και 10/9 από τις 17:00 – 20:00 και η είσοδος είναι δωρεάν.