Translate 
Σπήλαιο Πετραλώνων
Το Σπήλαιο Πετραλώνων εντοπίστηκε από τον Φίλιππο Χατζαρίδη to 1959, βοσκό της περιοχής και κάτοικο της Κοινότητας Πετραλώνων, ο οποίος μαζί με τους συγχωριανούς του ήταν πρόσφυγας από τη Μ. Ασία, ύστερα από την καταστροφή του 1922. Ο "μπάρμπα" Φίλιππος, όπως τον αποκαλούσαν, είχε παρατηρήσει ότι ανάμεσα στους ασβεστολιθικούς βράχους υπήρχε στις πλαγιές του Κάλαυρου μία σχισμή (~0.7 μ.), γεμάτη από πέτρες και χώμα, που παρουσίαζε τις εξής ιδιαιτερότητες: Τους χειμερινούς μήνες γύρω από το άνοιγμά της το χιόνι έλιωνε νωρίτερα από άλλα σημεία της πλαγιάς του βουνού και ο αέρας ήταν πιο ζεστός από αυτόν της ατμόσφαιρας. Τους καλοκαιρινούς πάλι μήνες ήταν πιο δροσερός. Από το ίδιο σημείο επίσης, κατά διαστήματα, ακουγόταν να προέρχεται ένας υπόκωφος απαλός θόρυβος, σαν μία ανάσα. Ο Φίλιππος υπέθετε ότι από κάτω περνούσαν υπόγεια νερά που διατηρούσαν σταθερή τη θερμοκρασία τού αέρα πάνω από τη σχισμή, δημιουργώντας επίσης το σαν φύσημα θόρυβο.
Για αρκετά χρόνια οι κάτοικοι του χωριού δεν έδιναν σημασία, παρόλο που, λόγω της έλλειψης υδάτινων πόρων στην περιοχή, ο εντοπισμός μιας πηγής θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμος. Ύστερα από πολλές παροτρύνσεις του Φ. Χατζαρίδη, την άνοιξη του 1959, έφθασε πάνω από τη σχισμή μία ομάδα Πετραλωνιτών, οι οποίοι έσκαψαν στο εσωτερικό της, αδειάζοντας το χώμα που περιείχε και είδαν ότι οδηγούσε σε ένα κατακόρυφο υπόγειο στενό πέρασμα. Δύο νεαροί χωριανοί, ο Βασίλης Γιαννακόπουλος και ο Χρήστος Σαρηγιαννίδης, με τη βοήθεια σχοινιών και τεχνητού φωτισμού κατέβηκαν σε ένα βάθος 7 - 10 μέτρων. Εκεί, προς μεγάλη τους έκπληξη, αντί για υπόγεια νερά, βρέθηκαν στο εσωτερικό ενός άγνωστου έως τότε Σπηλαίου. Τον ίδιο χρόνο, οι κάτοικοι του χωριού παρατήρησαν ότι το νότιο τοίχωμά του δεν ήταν φτιαγμένο από ασβεστόλιθο, αλλά από τσιμενταρισμένο χώμα (λατυποπαγές). Έτσι, στη συνέχεια διάνοιξαν την πρώτη (πλαϊνή) τεχνητή είσοδο, διαμέτρου 2 περίπου μέτρων.
Αυτή η είσοδος, διευκόλυνε φυσικά τις εξερευνήσεις που επακολούθησαν, τράβηξε όμως και την προσοχή σε κυνηγούς θησαυρών και συλλέκτες που συναποκόμιζαν σταλαγμίτες, σταλακτίτες και απολιθώματα, καταστρέφοντας έτσι ένα περιβάλλον που η φύση είχε διαφυλάξει για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Πάντως, οι ζημιές επεκτάθηκαν περισσότερο κοντά σε αυτή την είσοδο και λιγότερο, λόγω δυσκολίας στην προσπέλαση, στα ενδότερα και ομορφότερα διαμερίσματα. Παρά τη μεγάλη παλαιοανθρωπολογική σημασία του Σπηλαίου, μονάχα το 1968, και μετά από προσωπικές ενέργειες του Δρα Άρη Πουλιανού, αυτή η είσοδος προστατεύθηκε με μία πόρτα ασφαλείας.
Προχωρώντας δυτικά στο σπήλαιο μπαίνουμε στην "αίθουσα του Αριστοτέλη", αφιερωμένη στον Σταγειρίτη φιλόσοφο, ο οποίος θεωρείται πατέρας, εκτός από άλλους επιστημονικούς κλάδους, και της Ανθρωπολογίας, καθώς υπήρξε ανάμεσα στους πρώτους που συνέλαβε τη θεωρία για την εξέλιξη της ζωής. Στην αίθουσα αυτή βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές πολλά απολιθωμένα οστά αρκούδας. Είναι πιθανό οι Αρχάνθρωποι να τις έβρισκαν ενίοτε σε χειμερία νάρκη μέσα στο σπήλαιο, να τις σκότωναν και στη συνέχεια να τρέφονταν με το κρέας τους, χρησιμοποιώντας επίσης το δέρμα για ένδυση, τα κόκαλα για την παραγωγή οστέινων εργαλείων κλπ. Για την "αίθουσα του Αριστοτέλη" φιλοτεχνήθηκε ένα ομοίωμα αρκούδας όπου και τοποθετήθηκε. Στα αριστερά και ψηλά, στο σημείο που ενώνεται το σταλαγμιτικό δάπεδο με τη μεγάλη σαν αψίδα οροφή, υπήρχε μία παλαιά φυσική είσοδος, η οποία έφραξε με ιζήματα και μπάζα πριν από 550.000 χρόνια.
Στη συνέχεια και αφού περιηγηθούμε τις αίθουσες που είναι αφιερωμένες στην Νταϊάνα Φόσσεϋ και τον Αναξαγόρα, φτάνουμε σε εκείνη του ανασκαφέα του σπηλαίου Πετραλώνων "Άρη Ν. Πουλιανού". Εδώ, σε βάθος 30 μέτρων έχει βρεθεί τμήμα κρανίου νεαρού Αρχανθρώπου. Αυτή η αίθουσα είναι η μεγαλύτερη του σπηλαίου, το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο από το τμήμα που είναι επισκέψιμο σήμερα, γεγονός που μπορεί να διαπιστωθεί εύκολα από το χάρτη του που υπάρχει στον εξωτερικό τοίχο του Μουσείου. Η διαδρομή που ακολουθούμε σήμερα είναι 700 μέτρα, ενώ το μήκος όλων των διακλαδώσεων ξεπερνά τα 2 χιλιόμετρα.
Επιστρέφοντας, μπαίνουμε στην "αίθουσα της Μεσογείου", όπου κατεβαίνοντας στα αριστερά βρίσκεται η αναπαράσταση μίας εστίας. Εκεί έχουν βρεθεί ίχνη φωτιάς από καμένα κοκάλα και στάχτες που χρονολογούνται και αυτές στις 700.000 πριν από σήμερα και αντιπροσωπεύουν την αρχαιότερη φωτιά που έχει ανάψει ανθρώπινο χέρι πάνω στη Γη. (Οι αυθεντικές στάχτες εκτίθενται στο Ανθρωπολογικό Μουσείο).