Φωτο: KALYMNOS news
Translate 
Κάστρο Καλύμνου
Η καστροπολιτεία βρίσκεται σε μικρή απόσταση στα βορειοανατολικά του οικισμού της Πόθιας, της πρωτεύουσας της Καλύμνου, σε υψόμετρο 255 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η καστροπολιτεία που κατοικούνταν συνεχώς μέχρι το 1812 πήρε την οριστική της μορφή το 1495.
Απετέλεσε το κατεξοχήν οικιστικό κέντρο του νησιού κατά την περίοδο του Μεσαίωνα και συγκεκριμένα κατά την εποχή της Ιπποτοκρατίας. Η σημερινή του μορφή με τα ψηλά τείχη που αγκαλιάζουν περιμετρικά την κορυφή του βραχώδους υψώματος χρονολογείται στα τέλη του 15ου αιώνα, μετά την ανακατασκευή της οχύρωσης από τους Ιωαννίτες ιππότες, οι οποίοι κατείχαν τα Δωδεκάνησα από το 1309 έως το 1522. Το Κάστρο, βέβαια, προϋπήρχε και, πιθανότατα, κατασκευάστηκε κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους (10ος-11ος αιώνας). Εκείνη την εποχή οι επιδρομές των πειρατών στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου είχαν πολλαπλασιαστεί.
Μετά τη διεύρυνση και επισκευή του, οργανώθηκε και απετέλεσε το οικιστικό κέντρο της Καλύμνου. Υπολογίζεται ότι στο εσωτερικό ο πυκνοδομημένος οικισμός συνολικής έκτασης 30.500 τ.μ., μπορούσε να φιλοξενήσει γύρω στους 1.000 κατοίκους. Η κατοίκηση στο Κάστρο συνεχίστηκε έως τις αρχές του 18ου αιώνα. Τότε, λόγω της σταδιακής αύξησης του πληθυσμού και του περιορισμού της πειρατείας, σταδιακά εγκαταλείπεται η καστροπολιτεία και οι κάτοικοί της μετοικούν εκτός αυτής, στον χώρο του σημερινού οικισμού της Χώρας.
Η καστροπολιτεία είναι οχυρωμένη από όλες του τις πλευρές, ενώ τα τείχη φτάνουν τα 6-7 μέτρα ύψος, εκτός από τις απόκρημνες πλευρές που είναι περίπου 3 μέτρα. Σε διάφορες θέσεις του τείχους υπάρχουν επάλξεις. Υπάρχουν δύο είσοδοι: η κύρια στη νοτιοδυτική πλευρά και μια μικρότερη, το “πορτέλι” στη βορειοδυτική. Η κύρια είσοδος έκλεινε με κινητή θύρα-γέφυρα η οποία ανεβοκατέβαινε με τη βοήθεια αλυσίδας, ενώ το πορτέλι ανοίχτηκε αργότερα, επί Τουρκοκρατίας.
Μέσα στο κάστρο διατηρούνται σε καλή κατάσταση 10 μικρά εκκλησάκια της περιόδου του 15ου με αρχές του 16ου αιώνα με τα περισσότερα από αυτά να φέρουν τοιχογραφικό διάκοσμο. Στο εσωτερικό διατηρούνται ακόμη δύο υδατοδεξαμενές, τα ερειπωμένα σπίτια του οικισμού και η λεγόμενη “Γούρνα” που χρησίμευε ως ελαιοτριβείο. Στη μέση του ανατολικού τείχους διατηρείται ένας πύργος, που επί Τουρκοκρατίας ήταν εξοπλισμένος με κανόνια. Τα σπίτια είναι κτισμένα το καθένα σε επαφή με τα γειτονικά του. Στην πλειοψηφία τους έχουν μικρές διαστάσεις, ενώ δεν λείπουν και μεγαλύτερα. Άλλα είναι ισόγεια και άλλα διαθέτουν όροφο.
Πηγή: Καστρολόγος / Υπουργείο Πολιτισμού - Συντάκτης Μιχαήλ Κουτελλάς, αρχαιολόγος
