Translate 
Σπήλαιο Μελιδονίου
Ο Γεροντόσπηλιος, όπως λέγεται κι αλλιώς, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον εξαιτίας των αρχαιολογικών του ευρημάτων, του πλούσιου σπηλαιοδιάκοσμου, αλλά και της τραγικής ιστορίας του με τη σφαγή των Κρητών από τους Οθωμανούς το 1823.
Το σπήλαιο έχει μεγάλη ιστορική σημασία, καθώς έχει συνδεθεί με μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της Ελληνικής Ιστορίας. Τον Οκτώβριο του 1823, 340 γυναικόπαιδα και 30 άντρες από το Μελιδόνι οχυρώθηκαν στο σπήλαιο για να αποφύγουν τον Οθωμανικό στρατό που εγκαταστάθηκε στο χωριό τους, για να περάσει το χειμώνα. Όταν ο Χουσεΐν Μπέης πληροφορήθηκε για την κρυψώνα τους, κύκλωσε το σπήλαιο και ζήτησε από τους κρητικούς να παραδοθούν, οι οποίοι αρνήθηκαν. Έως το Γενάρη του 1824, οι Οθωμανοί έκαναν πολλές αποτυχημένες εφόδους για να καταλάβουν το σπήλαιο. Έτσι, αποφάσισαν να φράξουν με κλαδιά και άλλες εύφλεκτες ύλες την είσοδο του και στη συνέχεια έβαλαν φωτιά. Όλα τα γυναικόπαιδα και οι πολεμιστές βρήκαν τραγικό θάνατο από ασφυξία που προκάλεσε ο καπνός. Στη κεντρική αίθουσα του σπηλαίου έχει τοποθετηθεί οστεοφυλάκιο, με τα κόκαλα των ηρώων, που θυμίζει το δράμα του σπηλαίου του Μελιδονίου.
Σύμφωνα με τη μυθολογία ο πρώτος ένοικος του ήταν ο Τάλως, ο γίγαντας – φύλακας της Κρήτης. Από τις πρώτες ανασκαφές βρέθηκαν λίθινα εργαλεία και κεραμική που δηλώνουν την αρχική χρήση του ως χώρου κατοικίας και καταφυγίου. Στη Μινωική εποχή αποτέλεσε τόπο λατρείας που άκμασε στα Μεσομινωικά και Υστερομινωικά χρόνια και διατήρησε τον χαρακτήρα αυτόν σε όλη την αρχαιότητα μέχρι τα Ρωμαϊκά χρόνια ήταν αφιερωμένο στη λατρεία του Ερμή. Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα η έρευνα στο σπήλαιο περιοριζόταν στον εντοπισμό και την ανάγνωση των επιγραφών που βρίσκονται στην είσοδο του. Το 1923 έγινε μικρής έκτασης ανασκαφική έρευνα από μία ιταλική αρχαιολογική αποστολή που δεν έδωσε σημαντικά αποτελέσματα. Το 1954 ο γάλλος αρχαιολόγος P. Faure ερεύνησε το σπήλαιο και διαπίστωσε την ύπαρξη Υστερομινωικών ΙΙΙ, Υπομινωικών (1450-1100 π.Χ.) και Πρωτογεωμετρικών (10ος αιώνας π.Χ.) οστράκων, καθώς επίσης και θραύσματα ρωμαϊκών λύχνων.ώων, που θυμίζει το δράμα του σπηλαίου του Μελιδονίου.
Η αψιδωτή είσοδος του σπηλαίου , μας υποδέχεται ενώ μας οδηγεί στην πρώτη αίθουσα του φαντασμαγορικού σπηλαίου που ονομάζεται "Αίθουσα ηρώων" όπου υπάρχει , όπως αναφέραμε και πιο πριν το "Μνημείoν". Ένα συγκρότημα από σταλαγμίτες αρχίζει και ξετυλίγεται σαν κουβάρι από μπροστά μας ενώ οδεύουμε προς το "Σταυροδρόμι" μπαίνοντας στο δεξιό θάλαμο . Φτάνοντας στη τεράστια αίθουσα "Πάσλεϋ" οι σταλαγμίτες και οι σταλακτίτες , δημιουργούν θαυμάσιο σύμπλεγμα και προσφέρουν ένα ονειρικό θέαμα στον επισκέπτη.
Καθώς προχωράμε , ογκώδεις βράχοι δίνουν το συναίσθημα ότι βρισκόμαστε σε μια άλλη γη και χωρίς να το καταλάβουμε, έχουμε φτάσει στην αίθουσα "Των βράχων" όπου μέσα από ένα στενό διάδρομο θα οδηγηθούμε στο "Θάλαμο της Καταβόθρας" και μετά από αυτό το οδοιπορικό καταφθάνουμε στο τέλος της δεξιάς λωρίδας που ονομάζεται "Το Υπερώον".
Οδοιπορώντας το σπήλαιο και καταφθάνοντας ξανά στο "Σταυροδρόμι" διαλέγουμε να περπατήσουμε και στο αριστερό μέρος του σπηλαίου που αποτελείτε από ένα και μοναδικό θάλαμο "Τον Θάλαμο των Παραπετασμάτων" όπου ο μεγαλοπρεπής στολισμός από πτυχώσεις , σταλαγμιτικό και σταλακτιτικό υλικό είναι πολύ πλούσιο και εντυπωσιακό. Μια σας επίσκεψη θα σας πείσει για όλα αυτά που είδαν τα δικά μας μάτια και που είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε από κοντά.
