Σπήλαιο Σφενδόνη

Translate English Version

Σπήλαιο Σφενδόνη

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σπήλαια της Ελλάδος.Η απαράμιλλη και σπάνια φυσική ομορφιά του, καθηλώνει τον επισκέπτη και το καθιστά ως ένα από τα ωραιότερα της Κρήτης.Το 1956 ξεκίνησε η πρώτη συστηματική σπηλαιολογική εξερεύνησή του, από τους Σπηλαιολόγους Ιωάννη και Άννα Πετρόχειλου. Σύμφωνα με ανασκαφική έρευνα από το Υπουργείο Πολιτισμού, το 1987,το σπήλαιο των Ζωνιανών Ρεθύμνου χρησιμοποιήθηκε συστηματικά ως εποχική κατοικία κατα την Πρωτομινωική εποχή, ενώ καθώς φαίνεται η χρήση του, τυχαία τώρα, συνεχίστηκε και τη Ρωμαϊκή.

Αργότερα, σε περίοδο επαναστάσεων το πρώτο τμήμα του σπηλαίου χρησιμοποιήθηκε και ως καταφύγιο για χαΐνηδες, που σημαίνει επαναστάτες στην Κρητική διάλεκτο. Το άλλο του όνομα, «Η τρύπα του Σφεντόνη» μάλλον συνδέεται με τον Σφακιανό χαΐνη Σφεντόνη, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση είχε βρει καταφύγιο στο σπήλαιο. Οι αφηγήσεις των ντόπιων λένε πως μια μέρα που εκείνος έψηνε κρέας ένας νεαρός, τον πλησίασε και του ζήτησε να φάει. Εκείνος τότε θύμωσε ή φοβήθηκε μήπως τον προδώσει και τον κλώτσησε τόσο δυνατά με το στιβάνι του που τον σκότωσε.

Μέσα στο σπήλαιο των Ζωνιανών επικρατεί απόλυτη, κατανυκτική ηρεμία η οποία διακόπτεται μόνο από τον ήχο των σταγόνων του νερού οι οποίες με την πτώση τους, σμιλεύουν στην πάροδο του χρόνου, εντυπωσιακούς σταλαγμίτες, σταλακτίτες, κολόνες και τοίχους. Το σκοτεινό περιβάλλον δεν μπορεί να καλύψει την μοναδική ιδιαιτερότητα αυτού του σπηλαίου, την σπάνια έγχρωμη λιθωματική διακόσμησή του.

Στο «Θάλαμο του Χαμένου Παιδιού», ο οποίος είναι και ο τελευταίος θάλαμος του σπηλαίου, βρέθηκε πριν λίγες δεκαετίες ο σκελετός του παιδιού που χάθηκε, καλυμμένος με σταλαγμιτικό υλικό. Κάποιο παιδί, άγνωστο ποιο και πότε, μπήκε και χάθηκε μέσα στο σπήλαιο. Πρέπει να περιπλανήθηκε πολλές ώρες - ίσως και μέρες - μέσα στα δαιδαλώδη διαμερίσματά του χωρίς ποτέ να βρει την έξοδο. Στη πρώτη αίθουσα που ονομάζεται  «Άδυτο της Νεραΐδας», λέει ο θρύλος πως κρύβεται εδώ και πολλά χρόνια η "πληγωμένη" νεραΐδα για να ξεφύγει από τον βοσκό που την ερωτεύτηκε.  Η σπηλαιολογική έρευνα έδειξε επίσης ότι μέσα στο σπήλαιο κατοικούν και τρία είδη νυχτερίδας της οικογένειας των ρινολοφοειδών (τα οποία χαρακτηρίζει η ιδιόρρυθμη μύτη τους) καθώς και ασπόνδυλα σπηλαιόβια ζώα. Μόνο ένας ειδικός μπορεί να εντοπίσει αυτά τα ιδιαίτερα ζώα που είναι μικροσκοπικά λεπτά, άχρωμα και τυφλά. Έχουν εξαιρετικά ευαίσθητα αισθητήρια, για να αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους και αντέχουν σε μεγάλες περιόδους ασιτίας. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι τα ισόποδα, τα διπλόποδα, τα δίπλουρα και τα σαλιγκάρια.