Γραβιέρα Νάξου
Π.Ο.Π.Ένα από τα δημοφιλέστερα ελληνικά τυριά, το οποίο στις Κυκλάδες και μόνο παράγεται από αγελαδινό γάλα. Η Γραβιέρα Νάξου (Π.Ο.Π.) είναι γλυκιά, με πλούσια γεύση και δύσκολα δεν θα σας αρέσει.
Κίτρο
Π.Ο.Π.Σπεσιαλιτέ του νησιού που παράγεται αποκλειστικά από το απόσταγμα φύλλων κιτριάς (όχι από τον καρπό) και πίνεται ως απεριτίφ.
Αρσενικό
Σκληρό, κίτρινο τυρί για τρίψιμο, από φρέσκο πρόβειο και κατσικίσιο γάλα.
Ζαμπόνι
Είναι παστό μπούτι γουρουνιού. Μοιάζει με το ιταλικό προσούτο στην εμφάνιση, αλλά γευστικά το απεραθίτικο ζαμπόνι είναι πιο πικάντικο και αλμυρό. Προσφέρεται σαν ορεκτικό. Σύμφωνα με τους ντόπιους, για να πετύχει το ζαμπόνι πρέπει όταν σφαγιαστεί το ζώο να φυσάει βοριάς, έτσι ώστε να μπορέσει να στραγγίσει σωστά. Στη συνέχεια αλείφουμε ολόκληρο το μπούτι με ένα μείγμα μπαχαρικών (αλάτι, πιπέρι, κανέλα), το βάζουμε σε μια κασέλα και το σκεπάζουμε με χοντρό αλάτι. Το αφήνουμε να ψηθεί για περίπου έξι μήνες.
Πατάτες Νάξου
Π.Ο.Π.Ένα από τα πιο ποιοτικά και νόστιμα προϊόντα που καλλιεργούνται στη Νάξο και ειδικότερα στον κάμπο Λιβάδι είναι η πασίγνωστη ναξιώτικη πατάτα. Διατίθεται σε όλα τα μαγαζιά του χωριού Γλινάδο, καθώς και σε επιλεγμένα καταστήματα της υπόλοιπης Νάξου και της Αθήνας.
Θυμαρίσιο μέλι Νάξου
Η Νάξος, λόγω της πλούσιας χλωρίδας και της μεγάλης υψομετρικής διακύμανσης, είναι ιδανική για την παραγωγή μελιού. Τα κύρια μελισσοκομικά φυτά του νησιού, εκτός από το θυμάρι και το ρείκι, είναι το θρούμπι, το φασκόμηλο, η ρίγανη και διάφορα άλλα αρωματικά φυτά. Η κυριότερη ποικιλία είναι θυμαρίσιο μέλι, ενώ σε πολύ μικρότερες ποσότητες παράγεται μέλι ερείκης και ανοιξιάτικο ανθόμελο. Ετησίως παράγονται 35 με 40 τόνοι μελιού.
Κοπανιστή Νάξου
Π.Ο.Π.Είναι τυρί ΠΟΠ. Ανάλογα την εποχή παρασκευάζεται από παστεριωμένο αιγοπρόβειο ή αγελαδινό γάλα Νάξου. Είναι μαλακό τυρί ωρίμανσης με γεύση αρκετά δυνατή και αρκετά πικάντικη.
Ξυνομυζήθρα Νάξου
Είναι φρέσκο τυρί με ελαφρά ξινή γεύση, που φτιάχνεται κυρίως από κατσικίσιο γάλα. Το τυρί είναι έτοιμο σε 24 ώρες από τη στιγμή που αρμέγεται το γάλα και πρέπει να καταναλώνεται μέσα σε λίγες μέρες, γιατί είναι φρέσκο και δεν περιέχει κανένα συντηρητικό.
Ξινοτύρι Νάξου
Είναι ίδιο τυρί με την ξυνομυζήθρα, όμως αφήνεται να ξεραθεί αρκετές εβδομάδες, μέχρι να σκληρύνει.
Θηλυκοτύρι Νάξου
Το τυρί αυτό βγαίνει αμέσως μετά την τυροκόμηση του «Αρσενικού», είναι λευκό, με βελούδινη υφή, ελαφριά βουτυράτη γεύση και ισορροπημένη αλμύρα. Παρ’ όλα τα χαμηλά του λιπαρά ( 19-21%) έχει ευχάριστη νοστιμιά και τρώγεται σκέτο, συνοδεύοντας κρασί.
Κομός
Παράγεται μετά την τυροκόμηση και του Θηλυκού. Οι τυροκόμοι της Νάξου μάζευαν ότι απέμενε από την τυροκόμηση, το ζύμωναν με αρωματικά βότανα του βουνού, και έφτιαχναν τον γευστικό κομό, ένα τυρί με πολύ χαμηλά λιπαρά, που συνοδεύει κυρίως τσίπουρο και ούζο.
Γλυκό του κουταλιού Νάξου
Η Νάξος, με τα καρποφόρα δέντρα της, δεν θα μπορούσε να υστερεί σε γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες. Πιο γνωστά και χαρακτηριστικά γλυκά του κουταλιού είναι το κερασάκι και το κίτρο, το κυδώνι, το βύσσινο, η παπυλώνα, τα οποία οι επισκέπτες μπορούν να βρουν και συσκευασμένα σε πολλά σημεία στο νησί.
Μελαχρινό
Σε όλα τα χωριά θα συναντήσετε μεγάλη ποικιλία από γλυκά τοπικής προέλευση. Ένα από τα πιο γνωστά παραδοσιακά γλυκά της Νάξου είναι το μελαχρινό. Πρόκειται για μία ντόπια καρυδόπιτα, που περιέχει μικρή ποσότητα από το τοπικό ποτό κίτρο και η οποία σερβίρεται συνήθως με παγωτό καϊμάκι (φτιαγμένο από πρόβειο γάλα).
Ξεροτήγανα Νάξου
Παραδοσιακά οι Ναξιώτες φτιάχνουν ξεροτήγανα (δίπλες) που προσφέρονται σε διάφορες γιορτές, κυρίως γάμους και είναι φτιαγμένα από αλεύρι, τηγανισμένα και πασπαλισμένα με μέλι και σουσάμι.
Ελαιόλαδο και Ελιές Νάξου
Οι ελιές και το λάδι είναι ένα από τα κύρια γεωργικά προϊόντα της Νάξου με περισσότερα από 270.000 ελαιόδεντρα να καλλιεργούνται πάνω στο νησί τα μισά εκ των οποίων βρίσκονται στο στο λεκανοπέδιο της Τραγαίας. Η ποικιλίες ελιάς που συναντώνται πάνω στη Νάξο είναι η θρούμπα μανάκι και κορωνιά, ενώ σε αρκετά χωρία κυρίως ορεινά υπάρχουν σύγχρονα ελαιοτριβεία.