Σποράδες

ΙΣΤΟΡΙΑ

Η ιστορία των Σποράδων καθορίστηκε από τη σημαντική γεωγραφική τους θέση και ξεκίνησε από τη Παλαιολιθική Εποχή, ίχνη της οποίας βρέθηκαν στο Κοκκινόκαστρο της Αλοννήσου. Οι Σποράδες άκμασαν στην Πρωτοελλαδική και στη Μινωική Εποχή, ενώ πήραν μέρος και στους Περσικούς πολέμους. Παρήκμασαν τη Βυζαντινή Εποχή, κατελήφθησαν από τους τούρκους, πήραν μέρος στο Ρωσοτουρκικό πόλεμο και απελευθερώθηκαν το 1830 με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου.

Αρχικά μετά την ανεξαρτησία ως Βόρειες Σποράδες χαρακτηρίστηκαν όλες οι βόρεια των Κυκλάδων νήσοι, του νεοσύστατου τότε Βασιλείου, και Νότιες Σποράδες όλες οι δυτικές των Κυκλάδων νήσοι. Μετά τη προσάρτηση και των υπολοίπων νήσων του Αιγαίου ορίσθηκαν όλοι οι παραπάνω προσδιορισμοί των Σποράδων. Κάποιες ακόμη φορές ως Νότιες Σποράδες θεωρήθηκαν και τα σημερινά Δωδεκάνησα.

Τελικά και μετά τη δεκαετία του 1960 ο όρος περιορίσθηκε μόνο στις σημερινές Σποράδες, λαμβάνοντας οι άλλες νήσοι τον προσδιοριστικό όρο νήσοι Βορείου Αιγαίου, Ανατολικού Αιγαίου, και νήσοι Αργοσαρωνικού.

Οι σημερινές Σποράδες είναι οι άλλοτε Θεσσαλικές και κατά την αρχαιότητα οι Μαγνήτων νήσοι. Αποτελούνται από αρκετά νησιά, άλλα μεγαλύτερα και άλλα μικρότερα. Τα σημαντικότερα είναι τέσσερα: η Σκύρος, η Σκιάθος, η Σκόπελος και η Αλόννησος. Από τα νησιά αυτά η Σκύρος ανήκει διοικητικά στο νομό Ευβοίας, ενώ τα υπόλοιπα (μαζί με όλα τα άλλα μικρότερα νησιά) ανήκουν στο νομό Μαγνησίας και είναι γνωστά και ως Βόρειες Σποράδες.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

Οι Σποράδες είναι σύμπλεγμα νησιών του Αιγίου πελάγους τα οποία βρίσκονται στην περιοχή βορείως της Εύβοιας και ανατολικά της Μαγνησίας.

Κατά την αρχαία γεωγραφική αντίληψη ως Σποράδες καλούνταν όλα τα διάσπαρτα νησιά του Αιγαίου εκτός των πέριξ της ιερής νήσου Δήλου Κυκλάδων. Συχνά αναφέρονται και ως Βόρειες Σποράδες.

Θεωρείται ότι οι Σποράδες ήταν ενωμένες με τη Μαγνησία. Ένα τμήμα τους όμως, βυθίστηκε μέσα στη θάλασσα και έμειναν απέξω μόνο τα ψηλότερα τμήματα της στεριάς αυτής και έτσι δημιουργήθηκαν αυτά τα νησιά.

Η πρόσβαση στις Σποράδες γίνεται από τον Αγιο Κωνσταντίνο, το Βόλο και την Κύμη της Εύβοιας.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

Η Σκιάθος έχει έκταση 48 τετρ. χλμ και καλύπτεται κατά το 70% από δάση πεύκων κυρίως ενώ τα πετρώματά του είναι ασβεστολιθικά και κρυσταλλοπαγή.

Η Σκόπελος, έχει έκταση 96 τετρ. χλμ και καλύπτεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του από δάση πεύκων, ενώ τα πετρώματά της είναι ιζηματογενή και κρυσταλλικά.

Η Αλόννησος, έχει έκταση 65 τετρ. χλμ, καλύπτεται από δάση πεύκων καθώς και ελαιώνες στο βόρειο τμήμα της.

Η Σκύρος, με έκταση 210 τετρ. χλμ. είναι το μεγαλύτερο σε έκταση. Το έδαφός της είναι αρκετά ορεινό και στις ακτές της σχηματίζονται πολλοί μικροί όρμοι.

ΚΛΙΜΑ

Το κλίμα είναι μεσογειακού τύπου με βροχερό χειμώνα και ξηρό καλοκαίρι. Η μέση ετήσια θερμοκρασία φτάνει στους 17° C, ενώ η μέση ετήσια τιμή των βροχοπτώσεων στα 515 mm.

Τον Αύγουστο, τα μελτέμια. (πολύ δυνατοί βόρειοι άνεμοι), ανανεώνουν την ατμόσφαιρα και προκαλούν σημαντική αναταραχή στη θάλασσα.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

O κάτοικοι των Σποράδων ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την λαϊκή αρχιτεκτονική, την ξυλογλυπτική, την υφαντουργία, το θαλάσσιο πάρκο και τον τουρισμό.