
Μονή Αρκαδίου
Η Ιερά Μονή Αρκαδίου είναι ορθόδοξο μοναστήρι κοντά στο χωριό Αμνάτος του νομού Ρεθύμνου, στα σύνορα των επαρχιών Μυλοποτάμου, Ρεθύμνου και Αμαρίου. Κτισμένη σε υψόμετρο 500 μέτρων, πάνω από εύφορους αμπελώνες, ελαιώνες, κυπαρίσσια και πεύκα, είναι από τα πιο ιστορικά μοναστήρια της Κρήτης. Απέχει 23 χιλιόμετρα από τη πόλη του Ρεθύμνου και εντυπωσιάζει με την αρχιτεκτονική της και το μέγεθός της. Περιβάλλεται από πολλά γραφικά εξωκλήσια, ενώ δίπλα από τη μονή ξεκινάει το όμορφο Αρκαδιώτικο φαράγγι. Η οικουμενικότητα και καθολικότητα της μονής αποτυπώνεται στους αναρίθμητους επισκέπτες και προσκυνητές που φιλοξενεί, προερχόμενοι από πολλές χώρες και διαφορετικούς πολιτισμούς. Πέρα από το Καθολικό, αξίζει να επισκεφθείτε την ιστορική Τράπεζα, τα Κελαρικά, την Πυριτιδαποθήκη, το Μουσείο και την Πινακοθήκη.
Ιστορία
Σύμφωνα με γραπτή μαρτυρία του 14ου αιώνα, ιδρύθηκε από έναν μοναχό ονόματι Αρκάδιο. Κατά τη Τουρκοκρατία ονομαζόταν και Τσανλί Μαναστίρ (δικαιούχος κώδωνας), επειδή οι μοναχοί της μονής είχαν αποσπάσει το δικαίωμα από τους Τούρκους να κτυπούν την καμπάνα αντί του σήμαντρου. Το σημαντικότερο μέρος της Μονής είναι το καθολικό, που είναι αφιερωμένος στη μεταμόρφωση του Σωτήρος (το βόρειο κλίτος) και στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη (το νότιο κλίτος), που περιβάλλεται από πολύ παχύ αυλότοιχο εντός του οποίου υφίστανται διάφορα βοηθητικά οικήματα.
Το Αρκάδι αποτελεί σίγουρα το πιο ιστορικό μοναστήρι της Κρήτης, αναγνωρισμένο από την UNESCO που το έχει χαρακτηρίσει ως Ευρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας, καθώς αποτελεί το ιερότερο σύμβολο των Αγώνων των Κρητικών για την Ελευθερία. Εκεί έγινε το τραγικό ολοκαύτωμα του 1866 με την ανατίναξη της οιναποθήκης όπου φύλαγαν οι επαναστάτες την πυρίτιδα. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην απελευθέρωση του νησιού το 1898.
Το 1866, η μονή ήταν η έδρα της επαναστατικής επιτροπής των Κρητών που συντόνιζε τη Μεγάλη Κρητική Επανάσταση και επιδίωκε την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Στη μονή είχαν καταφύγει περίπου 600 γυναικόπαιδα και 300 πολεμιστές. Η επίθεση των Τούρκων ξεκίνησε στις 8 Νοεμβρίου του 1866. Οι Τούρκοι αφού πρώτα σκότωσαν τον ηγούμενο Γαβριήλ που είχε αρνηθεί να εγκαταλείψει τη μονή, πολιόρκησαν την πυριτιδαποθήκη που μέσα είχαν κλειστεί οι υπόλοιποι Κρητικοί. Μη έχοντας άλλη λύση και υπό τον φόβο της αιχμαλωσίας, οι πολιορκούμενοι πυροδότησαν τα βαρέλια με το μπαρούτι. Από την μεγάλη έκρηξη που ακολούθησε καταστράφηκε μέρος της μονής, ενώ σκοτώθηκαν όλοι όσοι ήταν μέσα στην πυριτιδαποθήκη καθώς και αρκετοί Τούρκοι που είχαν εισβάλει στη μονή.
Μετά την καταστροφή του, το Μοναστήρι του Αρκαδίου ανοικοδομήθηκε πλήρως και αναστηλώθηκε στην πρότερή του μορφή. Εξαίρεση αποτελούν ένα μισοκαμένο τέμπλο στα αριστερά της Αγίας Τράπεζας και μια μπάλα κανονιού σφηνωμένη στο αιωνόβιο κυπαρίσσι στα δεξιά στης εκκλησίας, αντικείμενα τα οποία μαρτυρούν το αίμα που χύθηκε πριν περίπου 150 χρόνια.
Μονή Αρκαδίου Ώρες Λειτουργίας
Η μονή παραμένει ανοικτή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου από τις 09:00 το πρωί ως αργά το απόγευμα ανάλογα την εποχή. Πιο συγκεκριμένα, για τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Οκτώβριο παραμένει ανοικτή από τις 09:00 έως τις 19:00, Ιούνιο-Σεπτέμβριο από τις 09:00-20:00, Νοέμβριο 09:00-17:00 και Δεκέμβριο-Μάρτιο από τις 09:00-16:00. Το μουσείο λειτουργεί καθημερινά από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο, ενώ τις Κυριακές ανοίγει μετά τη Θεία Λειτουργία.
Εορτές
Στη μονή τελούνται οι ιερές ακολουθίες σύμφωνα με το ορθόδοξο εκκλησιαστικό πρότυπο. Η πρωινή ακολουθία τελείτε στις 06:00 και ο εσπερινός στις 17:00. Πανηγυρίζει τρεις φορές το χρόνο και συγκεκριμένα στις 21 Μαΐου το δεξιό κλίτος του Καθολικού που είναι αφιερωμένο στους Αγίους Ισαπόστολους Κωνσταντίνο και Ελένη, στις 6 Αυγούστου το αριστερό κλίτος του Καθολικού που είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρα, και στις 8 Νοεμβρίου όπου γιορτάζεται πάνδημα το Ολοκαύτωμα της Ιεράς Μονής Αρκαδίου.