Μονή Φανερωμένης
Η Μονή Φανερωμένης Νάξου, με μορφή ενετικού πύργου είναι κτισμένη σε ύψωμα και δεσπόζει σε όλα τα βορειοδυτικά παράλια της Νάξου. Η ακριβής χρονολογία της ίδρυσης της είναι άγνωστη, τοποθετείται όμως γύρω στον 14ο αιώνα. Στα τέλη του 16ου αιώνα, μετά από σχετική απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Θεολήπτου του Α΄, ανακηρύχθηκε σταυροπηγιακή μονή με συνέπεια να έχει ειδικά προνόμια στην περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Η μεγαλύτερη ακμή της ωστόσο σημειώθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν ηγούμενοι της Μονής ήταν ο Δωρόθεος (Τζιώτης), που το 1826 δημιούργησε δύο από τα πρώτα διδακτήρια της Νάξου, ο Ηλίας Γεωργιάδης, καθώς επίσης και ο μετέπειτα Άγιος Αρσένιος της Πάρου κ.ά. Η Μονή σήμερα έχει Ηγούμενο και ένα μοναχό, είναι αφιερωμένη στη Κοίμηση της Θεοτόκου, και γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο με θρησκευτικές ακολουθίες και προσφορές εδεσμάτων επί τρεις συνεχείς μέρες.