Ελεούσα

Την Ελεούσα (Campochiaro ήταν το αρχικό όνομά του) την αποκαλούν χωριό φάντασμα γιατί τα σπίτια του είναι εγκαταλελειμμένα μετά τον πόλεμο. Βρίσκεται μακρυά από την πόλη της Ρόδου στο βουνό του Προφήτη Ηλία και δημιουργήθηκε το 1935, την περίοδο της ιταλικής κατοχής του νησιού. Κατοικήθηκε από Ιταλούς ξυλοκόπους και τις οικογένειες τους. Σήμερα τα έρημα κτίρια έχουν παραδοθεί στη φθορά του χρόνου και προκαλούν δέος στον επισκέπτη.

 

Οι Ιταλοί είχαν ονομάσει το χωριό Καμποκιάρο, ενώ σήμερα έχει επικρατήσει η ονομασία Αγία Ελεούσα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 270 μέτρων και χτίστηκε στα πρότυπα των δασικών χωριών στις Ιταλικές Άλπεις. Όπως τα περισσότερα ιταλικά χωριά είχε εντυπωσιακά κτίρια με έντονα χρώματα που περιβάλλονταν από πεύκα και ρέματα.

Το χωριό ήταν και τόπος παραθερισμού πλουσίων Ιταλών που επισκεπτόταν το νησί. Για τον λόγο αυτό χτίστηκαν πολλές εξοχικές κατοικίες. Οι Ιταλοί παρέμειναν στο χωριό μέχρι το 1947, όποτε υπογράφηκε η ένωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα. Όταν οι Ιταλοί αποχώρησαν, τα κτίρια εγκαταλείφθηκαν και το χωριό ερήμωσε.

Κοντά στην πλατεία του χωριού, σε ένα κτίριο που λειτουργούσε παλαιότερα σχολείο, στεγάστηκε το 1947 το Σανατόριο των Δωδεκανήσων. Η τοποθεσία ήταν ιδανική για την απομόνωση των ασθενών. Το χωριό ήταν ακατοίκητο και δεν υπήρχε κίνδυνος οι πάσχοντες από φυματίωση να έρθουν σε επαφή με τους κατοίκους του νησιού.

Στο χωριό βρίσκεται και μια τεχνητή κυκλική λίμνη, όπου έχουν αναπτυχθεί και κολυμπούν μοναδικά μικρά ψάρια, τα γκιζάνια. Τα γκιζάνια είναι είδος προς εξαφάνιση και ζουν μόνο στο νησί της Ρόδου. Το ψαράκι ανακαλύφτηκε το 1900 στα νερά των υδροβιότοπων του νησιού από έναν Ιταλό καθηγητή Alessandro Ghigi που το πρωτοσυνέλλεξε και πήρε το όνομά του. Το ψάρι θεωρείται ένας μικρός πρωταθλητής της επιβίωσης, γιατί καταφέρνει να ζει στο εξαιρετικά ασταθές περιβάλλον των ρεμάτων. Από εκεί φαίνεται ότι μεταπήδησε στην υδατοδεξαμενή του χωριού.

Το γκιζάνι είναι ένα μικρό κυπρινοειδές και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στις αλλαγές του καιρού τον χειμώνα και το καλοκαίρι. Το μέγιστο μήκος του φθάνει τα 10-12 εκατοστά, αλλά συχνότερα βρίσκουμε γκιζάνια μήκους 3-5 εκατοστών. Έχουν γκρι χρώμα και τρέφονται με φύκη, υδρόβια ασπόνδυλα και λάρβες εντόμων.