Μακεδονικός Τάφος Σταυρούπολης

Translate English Version

Μακεδονικός Τάφος Σταυρούπολης

Ο τάφος της Σταυρούπολης είναι ο μεγαλύτερος, πιο καλοδιατηρημένος και πιο εντυπωσιακός μακεδονικός τάφος της Θράκης. Έχει όλα τα βασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τους μακεδονικούς τάφους. Είναι υπόγειος, κτιστός και αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο, που είναι σκεπασμένοι με καμάρες. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τάφου είναι αφενός, ο στεγασμένος δρόμος και αφετέρου, η απουσία κονιαμάτων στις επιφάνειες των τοίχων. 

Είναι κατασκευασμένος με εγχώριο μάρμαρο και έχει προσανατολισμό Α-Δ με την είσοδό του βρίσκεται στα δυτικά. Ο δρόμος αποτελείται από δύο τμήματα: το εξωτερικό, που είναι χωρίς κάλυψη, και το εσωτερικό, που είναι στεγασμένο και έχει μήκος 4,65 μ. και πλάτος 1,59 μ. Η είσοδος στον εσωτερικό δρόμο γίνεται μέσω θύρας που κλεινόταν εξωτερικά με μεγάλες ορθογώνιες μαρμαρόπετρες. Στο άλλο άκρο του υπάρχει η θύρα του προθαλάμου, που αποτελείται από δύο παραστάδες και υπέρθυρο. Ο προθάλαμος έχει πλάτος 3,13 μ. και μήκος 2,12 μ. Η θύρα προς το νεκρικό θάλαμο έκλεινε με δυο μεγάλα θυρόφυλλα. Ο νεκρικός θάλαμος έχει πλάτος 3,13 μ. και μήκος 3,155 μ. Στο βάθος του υπάρχουν δύο μαρμάρινες κλίνες γωνιακά τοποθετημένες με μαρμάρινα διπλά προσκεφάλαια στα δύο άκρα τους . Στα πόδια τους διακρίνεται ζωγραφική διακόσμηση. Σε μεταγενέστερη εποχή είχε προστεθεί και τρίτη κλίνη, που δε σώζεται σήμερα.

Βρίσκεται 2 περίπου χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης της Σταυρούπολης, σε μικρή απόσταση από το δρόμο που οδηγεί στα Κομνηνά. Με βάση την αρχιτεκτονική του μορφή και τα λιγοστά ευρήματα που υπήρχαν στο εσωτερικό του, χρονολογείται στο πρώτο μισό του 2ου αι. π.Χ. 

Ο τάφος ήταν γνωστός στους χωρικούς της περιοχής από παλιά. Ο πρώτος αρχαιολόγος που επισκέφθηκε το μνημείο ήταν ο Χ. Μακαρόνας, το 1951, ο οποίος πραγματοποίησε μικρή ανασκαφική έρευνα, ενώ η κυρίως ανασκαφή έγινε από τον ίδιο, τον Οκτώβριο του 1953. Το 1997 ο Δ. Τριαντάφυλλος πραγματοποίησε στερεωτικές εργασίες για την προστασία του μνημείου. Να σημειωθεί ότι ο τάφος ήταν συλημένος. Τα κινητά ευρήματα που σώθηκαν, είναι δύο μικρά χρυσά δακτυλίδια, μία χρυσή αμφικωνική ψήφος περιδέραιου και θραύσματα πήλινων ειδωλίων, που ανήκουν σε τρεις Έρωτες και σε δύο γυναικείες μορφές. Τα ειδώλια χρονολογούνται τον 2ο αιώνα π.Χ. Ο τάφος πιθανώς συνδέεται με οικισμό, που χρονολογείται από την πρώιμη εποχή του σιδήρου έως τη βυζαντινή περίοδο και βρίσκεται 500 μ. νότια, στη θέση Μύτικας.

Το εντυπωσιακό μνημείο είναι επισκέψιμο μόνο κατόπιν συνεννοήσεως με την Εφορία Αρχαιοτήττων Ξάνθης.

Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού - Συντάκτης: Κωνσταντίνα Καλλιντζή, αρχαιολόγος