
Φάρος Ταίναρο
Ο φάρος δεσπόζει στο ακρωτήριο Ταίναρο (ή Κάβο Ματαπάς στη γλώσσα των ναυτικών) και είναι ο νοτιότερος φάρος της ηπειρωτικής Ελλάδος. Κατασκευάστηκε από Γάλλους τεχνικούς το 1882 και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1887 με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Ανακαινίστηκε το 1930, ενώ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός. Λειτούργησε ξανά το 1947 στο πλαίσιο ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου με τη τοποθέτηση προσωρινού αυτομάτου πυρσού ασετιλίνης και συνέχισε να λειτουργεί έτσι μέχρι το 1950 που ανακαινίστηκε εκ νέου και ο πυρσός ασετιλίνης αντικαταστάθηκε από νέα μηχανήματα πετρελαίου. Το 1982 έγινε η αυτοματοποίηση του φάρου και η μετατροπή του σε ηλιακό με χαρακτηριστικό δύο λευκές αναλαμπές ανά 20 δευτερόλεπτα και φωτοβολία τα 22 ναυτικά μίλια. Τελευταία φορά ο φάρος ανακαινίστηκε το 2008 με δωρεά του ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη σε συνεργασία με την Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού, την Υπηρεσία Νεότερων Μνημείων Πάτρας και την τεχνική υποστήριξη της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έκτοτε, φυλάσσεται από προσωπικό του Πολεμικού Ναυτικού.
Το συγκρότημα αποτελείται από μία ισόγειο κατοικία όπου διέμεναν οι φαροφύλακες και τον πύργο του φάρου με τον διώροφο μεταλλικό κλωβό με το φωτιστικό μηχανισμό και το περιστροφικό δίοπτρο. Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, τρεις φαροφύλακες συντηρούσαν το φάρο και φρόντιζαν για τη σωστή λειτουργία του. Διέμεναν στη μικρή κατοικία η οποία περιλαμβάνει 3 υπνοδωμάτια με έναν διάδρομο, συνολικής επιφάνειας 155 τετραγωνικών μέτρων. Ο φάρος είναι λιθόκτιστος (τσιμεντοκονία), εξωτερικά τετράγωνος και εσωτερικά κυκλικός με διάμετρο 3 μέτρα και ύψος 16 μέτρα. Πλησίον της οικίας υπάρχει λιθόκτιστο βοηθητικό οίκημα αποτελούμενο από 2 δωμάτια που χρησίμευαν ως αποθήκες και χώροι μαγειρέματος. Ο φάρος βρίσκεται σε υψόμετρο 40-50 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και έχει εστιακό ύψος 41 μέτρα.
Το ακρωτήρι Ταίναρον είναι ένα από τα πιο επιβλητικά μέρη της Ελλάδος. Η πρόσβαση στο φάρο γίνεται μέσω ενός μονοπατιού που ξεκινάει από το βυζαντινό εκκλησάκι των Αγίων Ασωμάτων που είναι κτισμένο με πέτρες από το παρακείμενο ναό του Ταινάριου Ποσειδώνα. Η διαδρομή είναι μακρά και απαιτεί καλή φυσική κατάσταση, ωστόσο το άγριο τοπίο του ακρωτηρίου σε συνδυασμό με τον εντυπωσιακό και ιστορικό φάρο αποζημιώνουν όσους τολμήσουν να φτάσουν ως εκεί. Η απόσταση είναι δύο περίπου χιλιόμετρα και ο χρόνος πεζοπορίας που απαιτείται είναι περίπου 45’-50’ λεπτά. Το μονοπάτι περικλείει όλη την υποβλητική γοητεία του μανιάτικου τοπίου και προσφέρει όμορφες εικόνες για πολλές φωτογραφίες. Η θέα προς τον όρμο Πόρτο Στέρνες και το ανοικτό πέλαγος είναι μαγευτική. Το μονοπάτι δε παρουσιάζει ιδιαίτερες υψομετρικές διαφορές και είναι προσιτό σε όλους αλλά καλό είναι να αποφεύγεται μέρες και ώρες με πολύ ζέστη αφού δεν υπάρχει σκίαση. Εάν αποφασίσετε να επισκεφθείτε το φάρο συνίσταται να έχετε μαζί σας καπέλο, αντηλιακή κρέμα και άφθονο νερό. Επίσης να φοράτε κατάλληλα παπούτσια και όχι σαγιονάρες. Η πρόσβαση στο εσωτερικό του φάρου δεν επιτρέπεται αλλά ο φάρος ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό την Παγκόσμια Ημέρα Φάρων.
Οι φάροι ανήκουν στη δικαιοδοσία της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού και διέπονται από τους κανονισμούς που αφορούν σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Η επίσκεψη σε πέτρινο φάρο της Ελληνικής επικράτειας είναι εφικτή μόνον μετά την παροχή ειδικής άδειας στους ενδιαφερόμενους επισκέπτες. Ο κάθε ενδιαφερόμενος που θέλει να επισκεφθεί ένα φάρο θα πρέπει στον κάτωθι σύνδεσμο https://www.mod.mil.gr/aitimata-koinonikon-drastiriotiton/ του ΥΠΕΘΑ να ακολουθήσει τις διαδικασίες που προβλέπονται ώστε να υποβάλει το αίτημά του. Εφόσον ο αιτών λάβει έγκριση του αιτήματος του, έχει το δικαίωμα να επισκεφτεί τον φάρο που επέλεξε στην καθορισμένη ημερομηνία και κατά περίπτωση συνοδεύεται και από τον φαροφύλακα.
Δικαίωμα να επισκεφτούν ένα πέτρινο φάρο έχουν ιδιώτες, εκπαιδευτικά ιδρύματα, αθλητικοί σύλλογοι, ομάδες περιπατητών, συστήματα προσκόπων, επιστημονικές ομάδες και οποιοσδήποτε επιθυμεί να επισκεφτεί ένα φάρο. Λόγω του ότι οι περισσότεροι πέτρινοι φάροι βρίσκονται σε δυσπρόσιτες περιοχές οι επισκέπτες προσεγγίζουν και παραμένουν στον χώρο του φάρου με δική τους αποκλειστικά ευθύνη. Οι επισκέπτες οφείλουν να σέβονται την περιοχή και το κτίριο του φάρου. Η είσοδος στο κτίριο του φάρου επιτρέπεται αποκλειστικά και μόνο όταν αναφέρεται ρητά στην εκδοθείσα άδεια επισκέψεως και μόνο με την παρουσία του φαροφύλακα ή άλλου εκπροσώπου της Υπηρεσίας Φάρων. Σε κάθε περίπτωση δεν επιτρέπεται η πρόσβαση των επισκεπτών στον πύργο του φάρου και απαγορεύεται η οποιαδήποτε οικονομική εκμετάλλευση της επίσκεψης στον φάρο.