
Ένα επιβλητικό μνημείο ναυτικής κληρονομιάς με φόντο τη παλιά πόλη του Ρεθύμνου
Ο φάρος του Ενετικού Λιμανιού του Ρεθύμνου αποτελεί το δεύτερο σε μέγεθος εναπομείναντα Αιγυπτιακό Φάρο της Κρήτης, μετά από το φάρο των Χανίων. Βρίσκεται στην άκρη της παλιάς προβλήτας του Ρεθύμνου και η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη. Πολυσυζητημένος, επιβλητικός, “σύντροφος” για πολλούς, ο φάρος μπέρδεψε ή τον μπερδέψανε για την καταγωγή του. Άλλοι τον ήθελαν τουρκικό, άλλοι βενετσιάνικο. Μα πρόσφατες έρευνες, έδειξαν πως η καταγωγή του είναι αιγυπτιακή και χτίστηκε το 1838, επί Αιγυπτιοκρατίας του Μεχμέτ Αλή. Ήταν η περίοδος 1830-1840, που η Κρήτη είχε παραχωρηθεί στους Αιγυπτίους, ως αντάλλαγμα των υπηρεσιών τους στο Σουλτάνο στην Κρήτη και την Πελοπόννησο, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Η κατασκευή του Ρεθυμνιώτικου Φάρου εντάχθηκε στο πρόγραμμα των λιμενικών έργων που έγιναν στην Κρήτη κατά τη διάρκεια της αιγυπτιακής κατοχής για την ανασυγκρότηση του νησιού. Πιθανόν, να υπήρχε παλαιότερος ενετικός φάρος στο σημείο που κατασκευάστηκε ο νέος, όπως και στο λιμάνι των Χανίων.Το 1864, ο φάρος πέρασε στη Γαλλική Εταιρεία Φάρων, ενώ σήμερα δε λειτουργεί. Το ύψος του πύργου είναι 9 μέτρα.
Οι φάροι ανήκουν στη δικαιοδοσία της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού και διέπονται από τους κανονισμούς που αφορούν σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Η επίσκεψη σε πέτρινο φάρο της Ελληνικής επικράτειας είναι εφικτή μόνον μετά την παροχή ειδικής άδειας στους ενδιαφερόμενους επισκέπτες. Ο κάθε ενδιαφερόμενος που θέλει να επισκεφθεί ένα φάρο θα πρέπει στον κάτωθι σύνδεσμο https://www.mod.mil.gr/aitimata-koinonikon-drastiriotiton/ του ΥΠΕΘΑ να ακολουθήσει τις διαδικασίες που προβλέπονται ώστε να υποβάλει το αίτημά του. Εφόσον ο αιτών λάβει έγκριση του αιτήματος του, έχει το δικαίωμα να επισκεφτεί τον φάρο που επέλεξε στην καθορισμένη ημερομηνία και κατά περίπτωση συνοδεύεται και από τον φαροφύλακα.
Δικαίωμα να επισκεφτούν ένα πέτρινο φάρο έχουν ιδιώτες, εκπαιδευτικά ιδρύματα, αθλητικοί σύλλογοι, ομάδες περιπατητών, συστήματα προσκόπων, επιστημονικές ομάδες και οποιοσδήποτε επιθυμεί να επισκεφτεί ένα φάρο. Λόγω του ότι οι περισσότεροι πέτρινοι φάροι βρίσκονται σε δυσπρόσιτες περιοχές οι επισκέπτες προσεγγίζουν και παραμένουν στον χώρο του φάρου με δική τους αποκλειστικά ευθύνη. Οι επισκέπτες οφείλουν να σέβονται την περιοχή και το κτίριο του φάρου. Η είσοδος στο κτίριο του φάρου επιτρέπεται αποκλειστικά και μόνο όταν αναφέρεται ρητά στην εκδοθείσα άδεια επισκέψεως και μόνο με την παρουσία του φαροφύλακα ή άλλου εκπροσώπου της Υπηρεσίας Φάρων. Σε κάθε περίπτωση δεν επιτρέπεται η πρόσβαση των επισκεπτών στον πύργο του φάρου και απαγορεύεται η οποιαδήποτε οικονομική εκμετάλλευση της επίσκεψης στον φάρο.