Translate

Άγιος Νικόλαος Σίντζας

Στα κοιλώματα ενός απόκρημνου κοκκινωπού βράχου, πάνω από την πεδιάδα του Λεωνιδίου, βρίσκεται κτισμένη σε υψόμετρο 500 μέτρων, η Ι.Μ. Σίντζας Αρκαδίας. Φαντάζει από μακριά επιβλητική, απροσπέλαστη, κομμάτι της τεράστιας σπηλιάς, που κάποιος την σμίλευσε. Να σου προκαλεί δέος, σαν ένα έργο τέχνης, τοποθετημένο πάνω σε θεόρατες πέτρες, από κάποιο Θεϊκό χέρι.

Κοντά στο μοναστήρι, υπάρχει μία πηγή και δίπλα της ένας αρχαίος ρωμαϊκός τάφος, με την επιγραφή “τόπος Κλαυδίου Ευρώτα” λαξευμένη στον βράχο. Από την επιγραφή καταλαβαίνουμε, πως η περιοχή κατά τα ρωμαϊκά χρόνια είχε ιδιαίτερη σημασία. Επίσης, εκτός μονής βρίσκεται και ένας ακόμη τάφος, με επιγραφή γραμμένη στα γαλλικά “Χριστόφορος της Μαδαγασκάρης”, πληροφορία που παραπέμπει σε Φράγκο μοναχό, ο οποίος είχε επισκεφθεί την περιοχή.

Πάνω από το διαβατικό είναι τα κελιά και οι ξενώνες, το διώροφο κωδωνοστάσιο και στη συνέχεια ένα μικρό προαύλιο, όπου βρίσκεται το καθολικό της μονής στα αριστερά και ακριβώς δίπλα ένα μικρό παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Διονύσιο. Αξιόλογο ενδιαφέρον, παρουσιάζουν οι αβαθείς σπηλιές των ασκηταριών, ανατολικότερα του καθολικού, αλλά και μία ακόμη σπηλιά, στο βόρειο άκρο του μοναστικού συγκροτήματος, την είσοδο της οποίας φράσσει μια σκήτη.

Λίγα στοιχεία υπάρχουν για την ίδρυση του μοναστηριού, καθώς έγγραφες μαρτυρίες έχουμε μόλις το 1622, όπου αναφέρεται η μονή σε πατριαρχικό σιγίλλιο. Επίσης, το 1783 πιθανολογείται ότι ανακαινίστηκε το καθολικό, αφού υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα στο υπέρθυρο με την σχετική χρονολογία. Ο ναός, είναι κτισμένος σε ρυθμό εγγεγραμμένης σταυροειδούς βασιλικής με τρούλο (οκτάπλευρου σχήματος πάνω σε τετράπλευρη βάση), με ημικυκλικό νάρθηκα. Στο εσωτερικό υπάρχουν ίχνη τοιχογραφιών, που πιθανόν να καλύφθηκαν από ασβεστόχρισμα.  Εντυπωσιακό είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, με εικόνες του 17ου αιώνα, που απεικονίζουν, τον Χριστό Μεγάλο Αρχιερέα, την Παναγία Βρεφοκρατούσα, τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και την κοίμηση του Αγίου Νικολάου. Ιδιαίτερα η εικόνα του Αγίου Νικολάου θεωρείται σπάνια λόγω του θέματός της, αλλά και θαυματουργή. Στην λειψανοθήκη της μονής, φυλάσσονται λείψανα αγίων, όπως του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Νικολάου, Τρύφωνος, Χαραλάμπους, Παρασκευής, Ιωάννου Ελεήμονος, Παντελεήμωνος κ.ά. Στην βιβλιοθήκη, υπάρχουν χειρόγραφα Ευαγγέλια με διακοσμητικά σχέδια και καλλιγραφικά γράμματα.

Η ονομασία του Αγίου Νικολάου Σίντζας, σύμφωνα με την παράδοση, σχετίζεται με την σπηλιά στην οποία ανατράφηκε ο θεός του κρασιού Διόνυσος, από την πριγκίπισσα της Θήβας Ινώ (αδελφή της Σεμέλης, μητέρας του Διόνυσου). Σ’ αυτήν την σπηλιά, ο Διόνυσος φύτεψε μια συκιά (στην τσακωνική διάλεκτο σημαίνει “Συντζά”), σημάδι πως εκεί βρίσκεται το ιερό τέμενος όπου μεγάλωσε. Λόγω της ιερότητας του τόπου, πολλοί προσκυνητές από την Ύδρα και τις Σπέτσες επισκεπτόντουσαν την Σίντζα. Η πρόσβαση όμως γι’ αυτούς δεν ήταν και τόσο εύκολη, γιατί στην Μαραθιά του Λεωνιδίου, σύμφωνα πάντα με την παράδοση, εμφανιζόταν ένας δράκος που τους τρόμαζε. Κάποιοι Κρανιδιώτες, κατάφεραν να σκοτώσουν το “τέρας” (μεγαλόσωμο φίδι ή κροκόδειλος) που φόβιζε του προσκυνητές. Κομμάτι της σπονδυλικής στήλης του δράκου, διασώζεται μέχρι σήμερα και βρίσκεται στην βιβλιοθήκη της μονής.

Μέχρι το 1828, η περιουσία της μονής ήταν μεγάλη. Είχε στην κατοχή της κτήματα, αμπέλια, μύλους και ελαιώνες. Αντίστοιχα πολλοί ήταν και οι εργάτες που απασχολούνταν, οι οποίοι και διέμεναν σε καλύβια του μοναστηριού. Μετά την αποχώρηση του  Ιμπραήμ πασά από την Ελλάδα και αφού είχε επιδοθεί στο καταστροφικό του έργο για τέσσερα χρόνια (ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο), η μονή άρχισε να παρακμάζει οικονομικά. Προκειμένου να βοηθήσει στην ανασυγκρότηση του ελληνικού κράτους, προσέφερε το 1830 χρήματα για την ανέγερση σχολείων και το 1831 συμμετείχε στον έρανο του Λεωνιδίου για την ανέγερση διδακτηρίου. Το 1834, έχοντας χάσει μεγάλο μέρος της περιουσίας της και με ελλιπές προσωπικό, είχε πλέον προβλήματα στην ίδια της την λειτουργία. Την 31 Μαΐου, με έγγραφο της η Νομαρχία Αρκαδίας, ζητούσε από την Βασιλική Γραμματεία, να πάρει οριστική απόφαση για την διάλυση του Αγίου Νικολάου Σίντζας και την παραχώρηση των κτημάτων του στην μονή Αρτοκωστάς.

Από το 1953 και μετά, η μονή αλλάζει από ανδρώα σε γυναικεία. Σήμερα υπάρχει στο μοναστήρι μόνο μία γερόντισσα. Η μονή εορτάζει στην ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Νικολάου, στις 8 Σεπτεμβρίου, όπου τελείται αγρυπνία. Η πρόσβαση στο μοναστήρι γίνεται από το Λεωνίδιο, εύκολα μέσω της επαρχιακής οδού (οδικώς), ή με τα πόδια μέσω ομαλού χωματόδρομου (μιάμιση ώρα περίπου).