Bυζαντινό Μουσείο Αντιβουνιώτισσας

Translate English Version

Bυζαντινό Μουσείο Αντιβουνιώτισσας

Το Μουσείο στεγάζεται στον Ι. Ν. Παναγίας Αντιβουνιώτισσας. Ο ναός, αφιερωμένος στην Υπεραγία Θεοτόκο Κυρά Αντιβουνιώτησσα, αποτελεί ένα από τα παλαιότερα και πλουσιότερα εκκλησιαστικά μνημεία της πόλης και πιθανότατα κτίστηκε στο τέλος του 15ου αιώνα.

Είναι μια μονόχωρη, ξυλόστεγη βασιλική που διασώζει άθικτη την ιδιαιτερότητα του κερκυραϊκού ναού της εποχής, την ύπαρξη δηλαδή του εξωνάρθηκα που περιβάλλει το ναό από τις τρεις πλευρές. Στην ανατολική πλευρά υπάρχει αίθριο, στο νότιο τοίχο του οποίου συμφύεται το κωδωνοστάσιο.

Ο ναός εσωτερικά είναι ιδιαίτερα υποβλητικός με ψηλά στασίδια, ζωγραφιστή "ταπετσαρία" στους τοίχους και ουρανία με επίχρυσα ξυλόγλυπτα θέματα. Το τέμπλο είναι λίθινο όπως λίθινες είναι και οι πλάκες του δαπέδου του κυρίως ναού όπως και των εξωναρθήκων, όπου οι περισσότερες είναι επιτάφιες με εγχάρακτα ή ανάγλυφα ονόματα και οικόσημα ευγενών, μεγάλων πρωτοπαπάδων αλλά και γενικότερα σημαντικών προσώπων της Κέρκυρας.

Το 1979 οι κτητορικές οικογένειες Αλαμάνου, Μυλωνόπουλου, Ριζικάκη και Σκάρπα αποφάσισαν να δωρίσουν το ναό, πλουσιότατο σε κειμήλια αλλά και σημαντικές φορητές εικόνες, στο Ελληνικό Δημόσιο, με τον όρο να λειτουργήσει ως μουσείο.

Το 1984 μετά από τις απαραίτητες αναστηλωτικές εργασίες εγκαινιάστηκε το Μουσείο από την Μελίνα Μερκούρη. Το 1994, μετά από τη δεύτερη και τελειωτική φάση αναστήλωσης του ναού έγινε η τελική επανέκθεση των εικόνων.

Εκτίθενται περίπου ενενήντα εικόνες και το μουσείο πρόκειται σύντομα να συμπληρωθεί με έκθεση αρχειακού υλικού του ναού. Οι εικόνες που εκτίθενται χρονολογούνται από το β΄ μισό του 15ου έως και τον 19ο αιώνα και είναι ενδεικτικές του ρόλου που διαδραμάτισε η Κέρκυρα στην εξέλιξη της ελληνικής εκκλησιαστικής ζωγραφικής, ιδιαίτερα μετά το 1664, οπότε έφθασαν στην Κέρκυρα πολλοί κρητικοί ζωγράφοι, είτε για να εγκατασταθούν εκεί, είτε καθ΄ οδό προς τη Βενετία.

Το βλέμμα του επισκέπτη, αρχίζοντας από την εικόνα της Θεοτόκου Οδηγήτριας Καστελλάνων, 15ου αιώνα, Μακεδονικής σχολής, μπορεί στη συνέχεια να σταθεί σε έργα του 16ου αιώνα, εξαιρετικής τέχνης, και να θαυμάσει την εικόνα των αγίων Σεργίου, Βάκχου και Ιουστίνης του Μιχαήλ Δαμασκηνού, ζωγραφισμένη για τον ναό της Τριμάρτυρος, μετά την ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571).

Επίσης, στον επιτάφιο με την υπογραφή Εμμ. Τζανφουρνάρη και την μικρή εικόνα των τριών αρχαγγέλων του Γεωργίου Κορτεζά, στις εικόνες του Εμμ. Λαμπάρδου και του Ιερεμία Παλλαδά, που διακρίνονται για την εξαιρετική τεχνική και τη συντηρητική τάση των δύο ζωγράφων.

Τέλος, στις εικόνες του Δωδεκαόρτου του Εμμ. Τζάνε, την ωραία εικόνα με θέμα το "Μη μου άπτου", παραγγελία της οικογένειας Ιουστινιάνη, καθώς και σε μεμονωμένα έργα των Μόσκου, Θ. Πουλάκη, Βίκτωρος, Εμμ. Σκορδίλη και του Κωνσταντίνου Κονταρίνη.