Πέτρινα Γεφύρια: Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μόριας
Το ρωμαϊκό υδραγωγείο της Μυτιλήνης, είναι ένα από τα σημαντικότερα τεχνικά έργα, το μεγαλύτερο σε έκταση και ίσως το ωφελιμότερο που έγινε στην αρχαιότητα στη Λέσβο.
Είναι έργο πιθανώς του τέλους του 2ου ή των αρχών του 3ου μ.Χ. αιώνα. Έχει έντονα κλασικιστικά στοιχεία, γι' αυτό και θεωρήθηκε "αδριάνειο". Κατασκευάσθηκε για τη μεταφορά νερού από τις άφθονες πηγές του όρους Ολύμπου μέχρι την αρχαία πόλη της Μυτιλήνης, σε διαδρομή περίπου 26 χλμ. Υπολογίζεται ότι η ποσότητα νερού που προμήθευε την πόλη ήταν 127.000 κυβικά μέτρα την ημέρα. Ο τεχνικός του έργου ήταν πραγματικά μεγαλοφυής, αφού έλυσε το πρόβλημα της συνεχούς ροής του νερού, που περνούσε από ανομοιογενή εδάφη, με διαφορετική στάθμη, γεφυρώνοντας τις κοιλάδες με τοξοστοιχίες, πάνω από τις οποίες περνούσαν οι αγωγοί του νερού. Τμήματα υδατογεφυρών και αγωγών διατηρούνται ορατά σε πολλά σημεία, κατά μήκος της διαδρομής του.
Εντυπωσιακή είναι η υδατογέφυρα (τοξοστοιχία) που σώζεται στη θέση Μόρια, σε μήκος 170 μ., με 17 τόξα. Αποτελεί το σημαντικότερο τμήμα του ρωμαϊκού υδραγωγείου και ίσως το κορυφαίο μνημείο της λεσβιακής υπαίθρου. Αποτελείται από 17 τοξωτά ανοίγματα και 3 επάλληλες σειρές τόξων στο κεντρικό τμήμα, τα οποία δημιουργούνται με τη βοήθεια 16 πεσσών. Από τους αρχικούς πεσσούς διατηρούνται σήμερα σε καλύτερη κατάσταση οι κεντρικοί, ενώ από τους ακραίους σώζονται μόνο οι κατώτερες στρώσεις τους. Η υδατογέφυρα της Μόριας κατατάσσεται αναμφισβήτητα στις ομορφότερες υδατογέφυρες του αρχαίου κόσμου εξαιτίας του ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού της σχεδιασμού, που τη μετέτρεψε από ένα χρηστικό τεχνικό έργο μεγάλης κλίμακας σε ένα έργο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής. Σύμφωνα με τον Ιωάννη Κοντή, «ολόκληρη η κατασκευή έμοιαζε με ενιαία πρόσοψη κτηρίου με τρεις επάλληλες στοές».
Μικρότερες υδατογέφυρες σώζονται στις θέσεις Πασπαλά και Καμαρούδια.
Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού (www.odysseus.culture.gr) - Συντάκτης: Δέσποινα Τσολάκη, Αρχαιολόγος
GPS Συντεταγμένες 39.12618, 26.51484