Translate 
Σφεντύλι
Το χωριό Σφεντύλι βρίσκεται στο 37ο χιλιόμετρο της επαρχιακής οδού Ηρακλείου-Λασιθίου λίγα χιλιόμετρα έξω από την Χερσόνησο. Εδώ και χρόνια βουλιάζει στο νερό, λόγω του φράγματος Αποσελέμη που κατασκευάστηκε στην περιοχή για να λύσει ζωτικές ανάγκες ύδρευσης-άρδευσης των βορείων παραλίων της ανατολικής Κρήτης, από το Ηράκλειο μέχρι τον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου. Ωστόσο σε περιόδους παρατεταμένης ανομβρίας όπου η στάθμη του νερού υποχωρεί, το χωριό αναδύεται ξανά.
Το Σφεντύλι βρίσκεται εντός του ταμιευτήρα του φράγματος και κάτω από τη στάθμη πλήρωσης. Οι κάτοικοι του οικισμού, εδώ και πολλά χρόνια, έχουν αποζημιωθεί από το κράτος για τις περιουσίες τους, που χάθηκαν ή που θα χαθούν κάτω από το νερό. Ωστόσο, οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι η πολιτεία έπρεπε να μεριμνήσει και για την μετεγκατάσταση του οικισμού σε άλλη περιοχή, πράγμα το οποίο δεν έχει γίνει και έτσι και εκείνοι, σε πείσμα, αρνούνται να αποχωρήσουν από τον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν.
Το Σφεντύλι είναι κτισμένο σε υψόμετρο 210 μέτρων και η αρχαιότερη μαρτυρία για την ύπαρξη του οικισμού χρονολογείται στο 1577, στον κατάλογο του Fr. Barozzi. Το 1583 αναφέρεται με την ονομασία Sfendigli και με 78 κατοίκους. Στην πρώτη τουρκική απογραφή (1671) ο οικισμός (Isfendil) έχει 9 φορολογούμενες χριστιανικές οικογένειες. Στην απογραφή του 1881 ανήκε στο Δήμο Μοχού, το 1900 αναγράφεται στο Δήμο Λαγκάδας και από το 1920 στον αγροτικό Δήμο Ποταμιών, και στην κοινότητα Ποταμιών από το 1928.
Η ονομασία του οικισμού είναι ανθρωπωνυμική. Το οικογενειακό όνομα Σφενδήλος μαρτυρείται στην Κρήτη και ασφαλώς o πρώτος οικιστής του θα είχε αυτό το όνομα. Στα χρόνια της Βενετοκρατίας υπήρξε φέουδο της λατινικής επισκοπής Χερσονήσου ήδη από το 1248. Πρόσφατα βρέθηκαν στην περιοχή, από την αρχαιολόγο Αθανασία Κάντα, 65 σκελετοί που σύμφωνα με έρευνες πιθανώς να προέρχονται από ένα Μινωικό νεκροταφείο.
