Κόρωνος Νάξου

Translate

Κόρωνος Νάξου

Η Κόρωνος είναι χωριό της ορεινής Νάξου, χτισμένη αμφιθεατρικά στις αντικριστές πλαγιές των βουνών Κόρωνος και Αμμόμαξη. Πρόκειται για έναν από τους παλαιότερους και γραφικότερους οικισμούς της βορειοανατολικής Νάξου, αφού αναφορές στο χωριό υπάρχουν περίπου από το 1200. Το χωριό χωρίζεται σε επτά γειτονιές (Ανεγυρίδα, Κάστρο, Λιβαδάκι Κορώνου, Κάτω Γειτονιά, Απάνω Στέρνα, Προβολάκια και Πλάτσα) που επικοινωνούν μεταξύ τους με λαβυρινθώδη καλντερίμια και αμέτρητα σκαλοπάτια. Για τη μετάβαση από τη μια πλευρά του χωριού στην άλλη, παλιότερα υπήρχε μια αρκετά μεγάλη γέφυρα, το «Γιοφύρι».

Βρίσκεται στον οδικό άξονα Απειράνθου - Σταυρού Κεραμωτής - Κορώνου - Σκαδού - Κωμιακής – Απόλλωνα και ανήκει στα λεγόμενα Σμυριδοχώρια. Το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη προπολεμικά χάρη στην εξόρυξη της σμύριδας. Ακόμη διασώζονται τμήματα του εναέριου συστήματος μεταφοράς της σμύριδας από τα ορυχεία Κορώνου στο λιμάνι φόρτωσης, τη Μουτσούνα. Σήμερα η Κόρωνος είναι ένα αγροτικό χωριό, με λίγες τουριστικές υποδομές αλλά μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.

Είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά χωριά της ορεινής Νάξου, με λιθόστρωτα σοκάκια, περίτεχνες καμάρες, πολυάριθμα σκαλοπάτια που ενώνουν τις πάνω με τις κάτω γειτονιές, νησιώτικα μικρά σπίτια με παμπάλαιες πόρτες βαμμένες σε έντονα χρώματα και μια μικρή γραφική πλατεία, την «Πλάτσα» όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, με τους παλιούς καφενέδες και τις ταβερνούλες κάτω από τις κληματαριές. Από τα  πιο σημαντικά αξιοθέατα είναι η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας που χρονολογείται από τον 9ο-10ο αιώνα και ανακαινίστηκε το 1747. Στην πλακόστρωτη αυλή της στέκει ένα τεράστιος αιωνόβιος πλάτανος που προσφέρει τη σκιά του στους περαστικούς.  Αξιόλογο είναι και το μνημείο των πεσόντων, έργο του γνωστού γλύπτη Αρμακόλα που στήθηκε προς τιμή των εκτελεσθέντων από τους ναζί κατοίκων του χωριού ενώ στην δυτική είσοδο του χωριού στέκει η προτομή του Νικηφόρου Μανδηλαρά.

Η Κόρωνος διαθέτει αξιόλογο λαογραφικό μουσείο  και έχει χαρακτηριστεί από το 1988 παραδοσιακός οικισμός. Απέχει 30 χιλιόμετρα από τη Χώρα της Νάξου. Δυτικά του χωριού, κοντά στην κορυφή του ομώνυμου όρους, σε υψόμετρο 930, βρίσκεται το Κακό Σπήλιο (Σπήλαιο), τόπος λατρείας του Διονύσου κατά την αρχαιότητα.