Φωτο: © Μαυρόγιαννης Παύλος - Wikimedia
Translate 
Αρχαίο Θέατρο Γιτάνων
Το αρχαίο θέατρο Γιτάνων βρίσκεται στην αρχαία πόλη, στους δυτικούς πρόποδες της Βρυσέλλας.Το θέατρο κατασκευάστηκε κατά τα μέσα του 3ου αι. π.Χ., την εποχή της άνθησης της πόλης, αλλά χρησιμοποιήθηκε ελάχιστα αφού καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 167 π.Χ. Κατά τη διάρκεια της μακράς ιστορίας του, υπέστη πολλές φθορές από σεισμούς, την υπερχείλιση του ποταμού Καλαμά και τη νομή κοπαδιών εντός του αρχαιολογικού χώρου, ενώ κατά το παρελθόν στο χώρο είχε στηθεί ασβεστοκάμινο με υλικά του θεάτρου να χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ασβέστη. Για τη προστασία του θεάτρου από τις πλημμύρες του ποταμού, έχει πλέον κατασκευαστεί ανάχωμα στο πλαίσιο ανάδειξης του σημαντικού αυτού αρχαιολογικού χώρου.
Το θέατρο είναι κτισμένο σε κατώτερο επίπεδο έξω από τα οχυρά τείχη της πόλης, αλλά προστατευόταν χάρη σε ένα προτείχισμα και τη φυσική προστασία που προσέφερε ο ποταμός Καλαμάς. Είναι κατασκευασμένο από λευκό ασβεστόλιθο και τμήμα του είναι λαξευμένο σε φυσικό βράχο. Το θέατρο χωρητικότητας 4-5.000 θεατών, υπήρξε χώρος διεξαγωγής θεατρικών παραστάσεων, αλλά και χώρος συναθροίσεων πολιτικού χαρακτήρα. Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1996 από την αρχαιολόγο Κ. Πρέκα – Αλεξανδρή και μέχρι σήμερα έχει ανασκαφεί τμήμα του θεάτρου. Είναι μνημείο ιδιαίτερης ιστορικής, καλλιτεχνικής και επιστημονικής σημασίας και ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα μνημεία της Θεσπρωτίας.
Η ορχήστρα είναι κυκλική και το κοίλο αποτελείται από 28 σειρές εδωλίων, χωρισμένα σε δύο διαζώματα. Το κοίλο έχει μέγιστη διάμετρο 65 μέτρα και ύψος 10 μέτρα. Τέσσερις κλίμακες διαιρούν το κοίλο σε πέντε κερκίδες, ενώ υπάρχουν ακόμη δύο κλίμακες στα άκρα που δυστυχώς είναι εν μέρει κατεστραμμένες. Πολλά εδώλια φέρουν στη πρόσθια όψη εγχάρακτες επιγραφές ονομάτων όπως Μενέδαμος, Χαροπίδας, Αλέξανδρος, Παυσανίας και άλλων. Πολλές φορές στο ίδιο εδώλιο εμφανίζονται δύο ονόματα, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως αναγράφεται και μάλιστα δύο φορές το όνομα Φιλίτσα.
Η σκηνή είναι ορθογώνιο, λίθινο κτίσμα με διαστάσεις 12,50 x 5,50 μέτρα. Στο εσωτερικό της υπήρχε πεσσοστοιχία από επτά ορθογώνιους πεσσούς, η οποία στήριζε την οροφή του σκηνικού. Το δάπεδο της σκηνής ήταν κατασκευασμένο από λατύπη και χώμα και στο κέντρο υπήρχε θυραίο άνοιγμα για την είσοδο των ηθοποιών. Στη πρόσοψη της σκηνής διαμορφώνεται προσκήνιο του οποίου ο στηλοβάτης σώζεται σε μήκος 15,50 και μέσο πλάτος 0,50 μέτρων. Το προσκήνιο είχε δώδεκα ημικίονες, χαρακτηριστικό των θεάτρων της Ελληνιστικής Εποχής. Και στις δύο πλευρές της σκηνής υπήρχαν τετράγωνα παρασκήνια.
Το αρχαίο θέατρο Γιτάνων μαζί με την Αγορά και το Πρυτανείο αποτελούσε το κέντρο της δημόσιας ζωής των Γιτάνων. Κατασκευαστικά παρουσιάζει πολλά κοινά στοιχεία με τα θέατρα της Κασσώπης και της Αμβρακίας αν και είναι μεγαλύτερο από το θέατρο της Βέλιανης αλλά μικρότερο από αυτό της Κασσιόπης.
ΦΩΤΟ: Μαυρόγιαννης Παύλος - Wikimedia
Φωτο: © Μαυρόγιαννης Παύλος - Wikimedia