Σαρία

Η Σαρία είναι ένα νησί του Αιγαίου που περιβρέχεται από το Καρπάθιο Πέλαγος. Ανήκει στα Δωδεκάνησα και βρίσκεται απέναντι ακριβώς από τη βόρεια άκρη της Καρπάθου. Η μικρή νησίδα έχει έκταση 20,429 τετραγωνικά χιλιόμετρα και μέγιστο υψόμετρο 631 μέτρα. Στο νησί αναπτύχθηκαν δύο οικισμοί, τα Παλάτια και το Άργος. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 στο Άργος κατοικούν 45 άνθρωποι, εκ των οποίων 22 επιστήμονες που κάνουν έρευνες για τη μεσογειακή φώκια, όπως οι ίδιοι δήλωσαν. Ο συντομότερος δρόμος για να φτάσει κανείς στο Άργος είναι μέσω θαλάσσης και πιο συγκεκριμένα από την παραλία Παλάτια, και εν συνεχεία μέσω του φαραγγιού του ποταμού Έντη.

Η Σαρία ήταν κάποτε ενωμένη με την Κάρπαθο αλλά τώρα τα δύο νησιά χωρίζει ένας ρηχός και στενός πορθμός, το "Στενό της Σαρίας", πλάτους 100 μέτρων και βάθους 2,5 μέτρων. Το μικρό βύθισμα καθιστά το πέρασμα απαγορευτικό για τη διέλευση σκαφών μεγάλου βυθίσματος. Βορειότερο σημείο του νησιού είναι το ακρωτήριο Παρασπόρι, νοτιότερο το ακρωτήριο Πάνω Ρίβα, ανατολικότερο το Ακρωτήριο Άσπρουας και δυτικότερο η άκρα Ακρωτήρι. Στο νησί κυριαρχούν ξηρές και άγονες βουνοπλαγιές, που κατηφορίζουν απότομα στη θάλασσα.

Η νησίδα είναι σημαντικός βιότοπος και τόπος αναπαραγωγής για πουλιά και θαλάσσιους οργανισμούς. Φιλοξενεί αξιόλογο αριθμό σπάνιων αρπακτικών πουλιών, όπως ο Σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus), η Αετογερακίνα (Buteo rufinus), και ο Μαυροπετρίτης (Falco eleonorae), αλλά και τη θαλάσσια μεσογειακή φώκια Monachus Monachus. Η Σαρία μαζί με το βόρειο τμήμα της Καρπάθου και τη γύρω θαλάσσια περιοχή, λόγω της ποικιλίας οικοτόπων που διαθέτουν και των σπάνιων ειδών που φιλοξενούν τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν ενταχθεί στο Δίκτυο Natura 2000 και προστατεύονται από διεθνείς συνθήκες. 

Αν και η μικρή νησίδα είναι ακατοίκητη, κατά τους θερινούς μήνες οι παραλίες του νησιού κατακλύζονται από επισκέπτες που φθάνουν εδώ με εκδρομικά καραβάκια από την γειτονική Κάρπαθο. Τα καραβάκια αναχωρούν από το Διαφάνι και τα Πηγάδια, αλλά είναι προτιμότερο να επιλέξετε το Διαφάνι ως τόπο αναχώρησης καθώς είναι πιο κοντά στη Σαρία και έτσι θα έχετε περισσότερο χρόνο στο νησί. Εκτός των τουριστών, τη Σαρία επισκέπτονται κατά διαστήματα αγρότες και κτηνοτρόφοι μαζί με τα ζώα τους από την Κάρπαθο. Η Σαρία έχει μαγευτικές παραλίες με κρυστάλλινα νερά για κολύμπι, θαλάσσια σπήλαια για εξερεύνηση, μονοπάτια για πεζοπορία στην ενδοχώρα, αλλά και πανέμορφα τοπία που μαγεύουν τους επισκέπτες. Αν και αποτελεί μία κουκίδα στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου, η ιστορία της ξεκινάει από την αρχαιότητα και εντυπωσιάζει όλους όσους επισκέπτονται το βραχώδες και ηφαιστιογενές αυτό νησί και έρχονται σε επαφή με τον πολιτισμό που αναπτύχθηκε εκεί χιλιάδες χρόνια πριν.

Ιστορία

Η νησίδα μπορεί σήμερα να είναι ακατοίκητη, αλλά κατά την αρχαιότητα κατοικούνταν και επάνω της αναπτύχθηκε μια πόλη-κράτος. Στη Σαρία και πιο συγκεκριμένα στη θέση Παλάτια, σύμφωνα με αμφισβητούμενη μαρτυρία του γεωγράφου Στράβωνα, τοποθετείται η ύπαρξη πόλης με το όνομα Nίσυρος. Το νησί είναι διάσπαρτο από αρχαία μνημεία, ερείπια και υπολείμματα αρχαίων οικισμών, ενώ αποτέλεσε και ορμητήριο Σαρακηνών πειρατών. Το αρχαίο όνομά της ήταν Σάρος και τον 5ο αι. π.Χ. ανήκε στην Αθηναϊκή Συμμαχία.

Στη Σαρία υπάρχουν ίχνη από την παρουσία του ανθρώπου της νεολιθικής εποχής και της πρώιμης εποχής του χαλκού. Έχουν βρεθεί λείψανα οχύρωσης στη δυτική πλαγιά του λόφου Κάστελλος από την περίοδο των ιστορικών χρόνων. Στη θέση Παλάτια υπάρχουν παλαιοχριστιανικά και μεσαιωνικά κτίσματα, ενώ ο ιδιόμορφος μεσαιωνικός οικισμός του 10ου αι. μ.Χ. με τα παράξενα θολωτά κτίσματα, που βρίσκεται στο λόφο πάνω από τα Παλάτια, πιθανολογείται ότι ήταν αραβικός οικισμός ή ορμητήριο Σαρακηνών πειρατών.