Καρύταινα
Η Καρύταινα ή Καρίταινα είναι χωριό της Γορτυνίας του νομού Αρκαδίας, και απέχει 54 χλμ από την Τρίπολη και 20 χλμ από τη Μεγαλόπολη. Είναι χτισμένη σε κορυφή λόφου, σε υψόμετρο 580 μέτρων γύρω από το μεσαιωνικό κάστρο και βρίσκεται στο χώρο της αρχαίας Βρένθης. Κατά τους αρχαίους, στην αρχαία πόλη Βρένθη είχε γίνει η γιγαντομαχία. O οικισμός διακρίνεται ιδιαίτερα για τον μεσαιωνικό της χαρακτήρα που της προσδίδουν τα σπίτια, το κάστρο και οι βυζαντινού ρυθμού εκκλησίες και έχει αναγνωριστεί ως παραδοσιακός οικισμός.
Κύριο αξιοθέατο της Καρύταινας είναι το κάστρο της, χτισμένο στην κορυφή του λόφου πάνω από τον οικισμό. Έχει μήκος που ξεπερνά τα 110 μέτρα και πλάτος που ξεπερνά τα 40. Τα τείχη του φτάνουν σε ύψος μέχρι τα 7 μέτρα και σε πλάτος μέχρι τα 2. Κοντά στην Καρύταινα ρέει ο ποταμός Αλφειός, ο οποίος μαζί με τον Λούσιο ποταμό σχηματίζει στα δυτικά της Καρύταινας το μεγάλο φαράγγι του Λουσίου, συμβάλλοντας στη φυσική οχύρωση της περιοχής. Οι ποταμοί είναι ιδανικοί για πολλές δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού όπως rafting, ενώ λίγο μετά τα χωριό υπάρχει βάση που εξυπηρετεί τους λάτρεις των σπορ.
Πάνω στον Αλφειό, κοντά στην Καρύταινα, διασώζονται δύο παραδοσιακά γεφύρια, το γεφύρι του Κούκου και το γεφύρι της Καρύταινας. Το πρώτο είναι μονότοξο, χτισμένο το 1880 και διασώζεται σήμερα σε καλή κατάσταση. Το δεύτερο ήταν πεντάτοξο, όμως σε μία μάχη την περίοδο του εμφυλίου καταστράφηκε η κύρια καμάρα του και παραμένει έως σήμερα κατεστραμμένο. Δίπλα του διέρχεται ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος που συνδέει την Καρύταινα με την Μεγαλόπολη.
Στην περιοχή αυτή λειτουργούσαν στο παρελθόν πολλοί νερόμυλοι, ερείπια των οποίων σώζονται ακόμα. Η Καρύταινα έχει εντυπωσιακή εικόνα όταν την αντικρίζει ο επισκέπτης από μακριά. Παλαιότερα απεικονιζόταν στην μία πλευρά του χαρτονομίσματος των 5.000 δραχμών. Ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης, όταν την επισκέφθηκε, την χαρακτήρισε Τολέδο της Ελλάδας.
Ιστορία
Η Καρύταινα αναφέρεται για πρώτη φορά τον 13ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας στην Ελλάδα. Την περίοδο αυτή υπήρξε πρωτεύουσα μίας από τις βαρωνίες των Φράγκων. Στη γαλλική παραλλαγή του Χρονικού του Μορέως αναφέρεται ως Caraintaine. Τα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας, την βαρονία της την κατείχε η οικογένεια των Ντε Μπρυγιέρ (ή Ντε Μπριέλ). Στην οικογένεια αυτή αποδίδεται και η κατασκευή του κάστρου της Καρύταινας που χτίστηκε στα μέσα του 13ου αιώνα. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν τα ερείπια της αρχαίας Βρένθης που ήταν χτισμένη στην ίδια τοποθεσία. Το εντυπωσιακό και ισχυρό κάστρο της Καρύταινας προσέδωσε στην πόλη στρατηγική σημασία και την ασφάλισε αποτελεσματικά. Αργότερα, η Καρύταινα πέρασε στην εξουσία του Δεσποτάτου του Μορέως, καθώς το 1320 εξαγοράστηκε από τον Ανδρόνικο Β' Παλαιολόγο.
Από το 1461 κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς. Στην τουρκοκρατία παρέμεινε σημαντικό εμπορικό κέντρο, που απελευθέρωσαν το 1821 οι Έλληνες. Την 25 Μαρτίου 1821 επαναστάτες από το Ζυγοβίστι υπό τον Θεοδόσιο Καρδαρά και από τη Στεμνίτσα και τη Δημητσάνα υπό τον Κωνσταντίνο Αλεξανδρόπουλο κατέβηκαν για να συλλάβουν τους εκεί Τούρκους αλλά αυτοί πρόλαβαν και κλείστηκαν στο παλαιό οχυρό της πόλης όπου πολιορκήθηκαν. Το 1826 χρησιμοποίησε ο Κολοκοτρώνης το κάστρο της ως ορμητήριο κατά του Ιμπραήμ και ως καταφύγιο των γυναικών και των παιδιών.
Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, η Καρύταινα υπήρξε πρωτεύουσα του τοπικού δήμου της περιοχής, του Δήμου Γόρτυνος, ο οποίος λειτούργησε αρχικά στο διάστημα 1835-1912. Το 1912 ο δήμος καταργήθηκε και η Καρύταινα έγινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1999 με την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστριας, επανασυστάθηκε ο δήμος Γόρτυνος με έδρα του πάλι την Καρύταινα. Ο δήμος καταργήθηκε για δεύτερη φορά το 2011 με το πρόγραμμα Καλλικράτης και αποτέλεσε μέρος του Δήμου Μεγαλόπολης.
Αξιοθέατα
1. Το κάστρο της Καρύταινας
2. Ο Nαός της Ζωοδόχου Πηγής
3. Η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου
4. Η Εκκλησία Παναγία στο Κάστρο ή “Εκκλησία του Κολοκοτρώνη”
5. Ο Ναός του Αγίου Αθανασίου
6. Οι Κρήνες
7. Οι Υδρόμυλοι
8. Το Χιονοδρομικό Κέντρο Μαίναλου
9. Το Φαράγγι του Λουσίου
10. Η Ιερά Μονή Καλαμίου
Δείτε
Γεφύρι της Καρύταινας
Πέτρινα Γεφύρια
Γεφύρι Κούκου ή Βαλαβάνη
Πέτρινα Γεφύρια
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Μουσεία
Μονή Τιμίου Προδρόμου
Μοναστήρια
Μονή Φιλοσόφου
Μοναστήρια