Δημητσάνα

Ένας από τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς της ορεινής Αρκαδίας είναι η Δημητσάνα. Ένας διατηρητέος οικισμός (από το 1978, σύμφωνα με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού), πλούσιος σε ιστορία και παραδόσεις, χτισμένος αμφιθεατρικά σε δυο αντικριστούς λόφους, πάνω από το φαράγγι του Λούσιου ποταμού. Η όμορφη και ιστορική Δημητσάνα είναι χτισμένη σε υψόμετρο 960 – 1.080 μέτρων πάνω στα ερείπια της μεγάλης αρχαίας πόλης Τεύθις. Αναμφίβολα η Δημητσάνα είναι ένα από τα ομορφότερα και πιο καλοδιατηρημένα χωριά της περιοχής που ξεχωρίζει με την αρχιτεκτονική της. Πετρόκτιστα κτίρια, φιδωτά δρομάκια, πέτρινα γεφύρια και νεροτριβές, μουσεία αλλά και πολλά παλιά μοναστήρια και βυζαντινές εκκλησιές συνθέτουν την εικόνα ενός εκ των ομορφότερων χωριών της Πελοποννήσου. Βρίσκεται σε ένα τόπο απαράμιλλου φυσικού κάλλους με  θέα την κοιλάδα που ρέει ο Λούσιος από το ύψωμα της Δημητσάνας ως την Μεγαλόπολη, ενώ στο βάθος διακρίνεται ο όγκος του Ταΰγετου.

Προπολεμικά η Δημητσάνα ήταν μία μικρή κωμόπολη με πληθυσμό περίπου 2.500 κατοίκων, αλλά πολλοί κάτοικοι μετανάστευσαν κι εγκαταστάθηκαν κυρίως στην Αμερική και την Αυστραλία. Αν και έχει χάσει μεγάλο μέρος του πληθυσμού, διατηρεί την ζωντάνια κυρίως λόγω των τουριστικών δραστηριοτήτων αλλά και των Ελλήνων και ξένων επισκεπτών που την επισκέπτονται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Η άρτια τουριστική υποδομή σε συνδυασμό με την διαχείριση του ιστορικού και πολιτιστικού της πλούτου, καθιστούν την Δημητσάνα έναν ιδανικό και μαγικό τουριστικό προορισμό.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Η ιστορία της αρχίζει κατά τους Ομηρικούς χρόνους, όταν στη θέση της βρισκόταν η μικρή αρκαδική πόλη Τεύθις. Η αρχαία πόλις διέθετε Ακρόπολη με οχυρωματικό τείχος, μέρος του οποίου διασώζεται ως σήμερα. Πληροφορίες για την ιστορία της αρχαίας Τεύθιδος προέρχονται από τον μεγάλο αρχαίο περιηγητή Παυσανία, ο οποίος επισκέφθηκε την περιοχή το 174 μ.Χ. και συγκέντρωσε όλες τις εμπειρίες του και πληροφορίες στο βιβλίο «Αρκαδικά». Η χρονική περίοδος που μετονομάστηκε η Τεύθις σε Δημητσάνα δεν είναι γνωστή, ωστόσο, η ονομασία Δημητσάνα θεωρείται ότι έχει σλαβική προέλευση. Την πρώτη αναφορά με το όνομα Δημητσάνα την βρίσκουμε σε πατριαρχικό έγγραφο σχετικό με την Μονή Φιλοσόφου, το 967 μ.Χ.. 

Το 1764 ένας σοφός καλόγερος, ο Αγάπιος, ίδρυσε βιβλιοθήκη στο χωριό και μετέφερε τα βιβλία από το μοναστήρι. Η βιβλιοθήκη εμπλουτιζόταν συνεχώς με νέα βιβλία που έδινε το Πατριαρχείο μέχρι το 1821, καθώς στη Δημητσάνα λειτουργούσε ιερατική σχολή που έγινε γνωστή με τ' όνομα «Φροντιστήριο Ελληνικών Γραμμάτων». Η σχολή λειτούργησε από το 1764 και από αυτή αποφοίτησαν πολλοί μητροπολίτες και λόγιοι, ανάμεσά τους ο Γρηγόριος ο Ε' και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Καταλυτικός ήταν ο ρόλος της Δημητσάνας κατά την διάρκεια του εθνικού απελευθερωτικού αγώνα του 1821. Το χωριό αναδείχθηκε σε «μπαρουταποθήκη του Έθνους» με σχεδόν 14 μπαρουτόμυλους που δούλευαν ασταμάτητα για να τροφοδοτήσουν τον Αγώνα. Εκείνη την εποχή μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης καταστράφηκε, γιατί οι Έλληνες χρειάζονταν το χαρτί για να φτιάχνουν φυσέκια. Μετά την απελευθέρωση η Δημητσάνα γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, ως εμπορικό κέντρο της περιοχής.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Εκτός από τα πανέμορφα πετρόκτιστα σπίτια και αρχοντικά, η Δημητσάνα  διαθέτει και ένα αξιόλογο Εκκλησιαστικό Μουσείο που εδρεύει στο σπίτι του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’, το άγαλμα του οποίου δεσπόζει στην κεντρική πλατεία του χωριού. Αξιόλογη είναι η βιβλιοθήκη του χωριού με περισσότερους από 35.000 τόμους σπάνιων βιβλίων, χειρογράφων και πλούσιο ιστορικό αρχείο. Το μουσείο διαθέτει μία πλούσια συλλογή από παλιά ιερά σκεύη, εικόνες, ιερά άμφια, υφαντά, αργαλειούς, είδη λαϊκής τέχνης και αρχαιολογικά ευρύματα. Αυτό που ξεχωρίζει στο χωριό είναι το ρολόι του 1900 με την καμπάνα που ζυγίζει 700 κιλά. Το ρολόι στέκει επιβλητικά δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Κυριακής και είναι δώρο των κατοίκων του χωριού που μετανάστευσαν στην Νέα Υόρκη. Το δημοτικό σχολείο χτίστηκε την περίοδο 1898-1910 με δωρεά του Ανδρέα Συγγρού και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα διτάξιου σχολείου αυτής της περιόδου. Λειτούργησε ως το 1930 ως σχολείο θηλέων και στην συνέχεια στέγασε το ειρηνοδικείο Ψωφίδος. 

Λίγο έξω από τον οικισμό βρίσκεται το μοναδικό στα Βαλκάνια, Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, που μας ταξιδεύει πίσω στην προβιομηχανική εποχή. Το μουσείο ιδρύθηκε το 1997 με αναστήλωση εγκαταλελειμμένων προβιομηχανικών εγκαταστάσεων, που στηρίζονταν στη υδροκίνηση. Στην ευρύτερη περιοχή σημαντικά αξιοθέατα είναι η παλαιά και νέα Μονή Φιλοσόφου καθώς και η Μονή Προδρόμου που βρίσκονται στο εσωτερικό του φαραγγιού του Λούσιου. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν το Ζυγοβίστι, η μονή Κερνίτσας και η Μονή Αιμυαλών.

Από την Δημητσάνα ξεκινούν πολλά μονοπάτια προς το φαράγγι του Λούσιου και τα μοναστήρια του. Στο χωριό υπάρχει πληθώρα παραδοσιακών ξενώνων ενώ θα βρείτε και όλες τις απαραίτητες τουριστικές υποδομές που θα σας εξασφαλίσουν μία άνετη διαμονή στο πανέμορφο αυτό οικισμό. Η Δημητσάνα προσφέρεται για ρομαντικά χειμωνιάτικα Σαββατοκύριακα, εναλλακτικές εξορμήσεις στη φύση αλλά μπορεί να αποτέλεσει και τη βάση για οικογενειακές εκδρομές στα αξιοθέατα της περιοχής.

ΤΙ ΠΑΡΑΓΕΙ Η ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ

Η περιοχή είναι γνωστή για το διαλεκτό μέλι που παράγει, τα αρωματικά φυτά και βότανα, τα παραδοσιακά ζυμαρικά όπως οι χυλοπίτες και ο τραχανάς, τα γαλακτομικά προϊόντα, το κρασί και το τσίπουρο καθώς και για τα αμέτρητα γλυκά κουταλιού. Μη παραλείψετε πριν φύγετε από τη Δημητσάνα να προμηθευτείτε μερικά ποιοτικά τοπικά προϊόντα από ντόποιους παραγωγούς.